Në frutat e ngrira të malit, me prejardhje nga Serbia dhe të destinuara për tregun gjerman, është zbuluar prania e virusit të hepatitit A, thuhet në faqen zyrtare të Sistemit Evropian për Alarme të Shpejta për Ushqimin (RASFF).
Paralajmërimi është lëshuar më 10 korrik, ndërsa mostrat janë marrë më 15 maj të këtij viti.
Rreziku është vlerësuar si “serioz”. Hepatiti A është inflamacion i mëlçisë i shkaktuar nga virusi i hepatitit.
Ky virusi përhapet kryesisht kur një person i painfektuar (dhe i pavaksinuar) konsumon ushqim ose ujë të ndotur me jashtëqitje të një personi të infektuar. Sëmundja është ngushtësisht e lidhur me ujë ose ushqim të pasigurt, kushte të pamjaftueshme sanitare dhe higjienë të dobët personale, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë.
Закон за прекршоци
- Прекршочната постапка не може да се поведе ниту да се води ако поминат:
в) три години од денот кога е сторен прекршокот
- Изречената прекршочна санкција не може да се изврши ако од денот на правосилноста на одлуката за прекршокот поминале:
б) три години
- Надлежните државни органи овластени за поведување на прекршочна постапка се должни да му предложат на сторителот на прекршокот една од забрзаните постапки, пред да поднесат барање за поведување на прекршочна постапка, ако:
б) тоа е определено со закон
- Против одлуката за прекршок што ја донел прекршочниот орган може да се поднесе жалба преку прекршочниот орган до:
в) државна комисија
- Против пресуда и решение на првостепениот суд може да се изјави
б) жалба до второстепениот суд
- Против одлуката за прекршок што ја донела Државната комисија може да се поднесе:
в) тужба за поведување на управен спор
- Постапката пред првостепениот суд мора да се заврши
а) во рок од 6 месеци од денот на поднесувањето на барањето за поведување на прекршочна постапка
- За прекршоци за кои е пропишана глоба над 15.000 евра во денарска противвредност постапката пред прекршочната комисија мора да се заврши
б) во рок од 3 месеци од денот на поднесувањето на барањето за поведување на прекршочна постапка
- Со законот со кој се пропишува прекршок за изрекување глоба со мандатен платен налог може да се пропише износ кој за физички лица не може да биде поголем
б) од 500 евра во денарска противвредност
- Со законот со кој се пропишува прекршок за изрекување глоба со мандатен платен налог може да се пропише износ кој за правно лице не може да биде поголем
б) од 1.500 евра во денарска противвредност
- Во одлуката за прекршокот се определува рокот за плаќање на глобата кој не може да биде пократок:
б) од 8 дена ниту подолг од 30 дена од денот на правосилноста односно конечноста на одлуката
- Кога прекршокот е сторен под особено олеснувачки околности, глобата за физичко лице може да се ублажи
б) за една третина
- Глобата за одговорно лице во правно лице е:
в) 30% од одмерената глоба за правното лице
- Глобата за одговорно лице во трговец поединец е:
б) 30% од одмерената глоба за трговец поединец
- На стoрителот на прекршокот може да му се забрани вршење определена професија, дејност или должност од страна на судот и тоа:
в) најдолго до една година, сметајќи од денот на правосилноста на одлуката
- Во одлуката од судот со која на правното лице односно трговец поединец се изрекува санкција привремена забрана на вршење одделна дејност се определува траењето на санкцијата:
б) кое не може да биде пократко од три месеца ниту подолго од три години
- За прекршоци на правни лица и трговец поединец може да се изречат следниве санкции:
б) опомена, глоба и привремена забрана за вршење на одделна дејност
- По приемот и потпишувањето на прекршочниот платен налог сторителот е должен да ја плати глобата:
б) во рок од 8 дена од приемот на прекршочниот платен налог
- Сторителот кој ќе ја плати глобата во законскиот рок од приемот на прекршочниот платен налог:
в) ќе плати половина од изречената глоба
- Ако сторителот не ја плати глобата во законскиот рок службеното лице:
в) поднесува барање за поведување на прекршочна постапка до надлежниот суд, односно прекршочен орган
- Една од забрзаните постапки е:
б) постапка за спогодување со физички и правни лица
- Против одлуката за прекршок што ја донел прекршочниот орган може да се поднесе жалба во рок од:
б) 8 дена
- Против одлуката за прекршок што ја донел судот може да се поднесе жалба во рок од:
в) 8 дена
- За присилно извршување на глобата важат одредбите од:
б) Законот за даночната постапка
- Забрана на управување со моторно возило може да се определи во траење:
в) од 30 дена до 1 година
- Задржување на лица под дејство на алкохол или на други психотропни супстанци може да одреди Министерството за внатрешни работи и истото трае:
б) најмногу 12 часа
- Задржување странец во прифатен центар одреден од страна на судот може да трае:
в) до 30 дена
- Судот што ја води прекршочната постапка со решение ќе ја запре ако:
б) ако глобата е платена
- Ако постапката за спогодување не успее, комисијата за спогодување:
в) го известува надлежниот орган кој го констатирал прекршокот
- Санкциите изречени за претходно сторен прекршок не може да се сметаат за отежнувачка околност спрема полнолетен сторител, ако од денот на правосилноста на одлуката за прекршок до сторување на новиот прекршок поминале:
б) повеќе од 2 години
Прашања од ЗОРОДУ
- Со кој закон се уредува организацијата, надлежностите и работата на органите на државната управа ?
в) со Законот за организација и работа на органите на државната управа
- Органите на државната управа се дел од ….
в) извршната власт
- Органи на државната управа можат да бидат …..
в) министерства, други органи на државната управа и управни организации
- Самостојниот орган на државната управа за својата работа одговара на …..
в) Владата на Република Македонија и соодветното министерство
- Управните организации се основани како …..
б) самостојни органи на државната управа
- Во актуелниот период како органи на државната управа се основани ….
в) 16 министерства
- Органите на државната управа во рамките на своите надлежности постапуваат во согласност со ….
в) Уставот, законите и ратификуваните меѓународни договори
- Предлозите на законите кои како овластен предлагач ги предлага Владата на Република Македонија се подготвени од ……..
б) органите на државната управа
- Со закон може на единиците на локалната самоуправа и Градот Скопје да им се довери извршување на определени работи од надлежноста на органите на државната управа ….
а) да
- Законите и прописите кои се однесуваат на органите на државната управа се применуваат и од страна на физичките и правните лица кои со закон се овластени да извршуваат работи од надлежност на државната управа …..
а) да
- Законот за организација и работа на органите на државната управа, вклучително и законите со кои се вршат неговите изменувања и дополнувања се донесуваат со ….
б) двотретинско мнозинство
- Бирото за стопански недоволно развиените подрачја работи во состав на ….
б) Министерството за локална самоуправа
- Управата за афирмирање и унапредување на културата на припадниците на заедниците во Република Македонија работи во состав на ……
в) Министерството за култура
- Надзорот над работата на министерствата го врши ….
б) Владата на Република Македонија
- Надзорот над работата над органите во состав на министерствата го вршат ….
в) министерствата
- Со работата на министерството раководи …..
б) министерот
- Заменикот на министерот на соодветното министерство го именува и разрешува ….
б) Собранието на Република Македонија
- Предлог от за именување и разрешување на заменик на министерот на соодветното министерство до Собранието на Република Македонија го доставува ……
б) претседателот на Владата на Република Македонија
- Со самостојниот орган на државната управа, односно со управната организација раководи …..
в) директорот
- Ако меѓу министерствата настане спор во врска со надлежноста или се појават други спорни прашања во вршењето на работите од нивна надлежност, овие министерства се должни да формираат …………..
б) меѓуресорска група за решавање на спорните прашања
- Правилниците од надлежност на одредено министерство ги донесува …
в) министерот
Прашања од ЗОУП и Закон за управни спорови
- Управни работи претставуваат
в) сите акти и дејствија преку кои се изразуваат или извршуваат надлежностите на јавните органи, а со кои се решава или влијае на правата, обврските или правните интереси на физичките лица, правните лица или другите странки во постапката, како и секоја друга работа која што е одредена како управна со посебен закон
- Со посебните закони одделни работи може да се уредат поинаку од овој закон, доколку
в) не се во спротивност со основните начела и целта на овој закон и не ја намалуваат заштитата на правата и правните интереси на странките загарантирана со овој закон
- „Јавен орган“ претставуваат
в) министерствата, органите на државната управа, организации утврдени со закон, другите државни органи, правните и физичките лица на кои со закон им е доверено да вршат јавни овластувања, како и органите на општината, на градот Скопје и општините во градот Скопје
- „Колегијален орган“ претставува…
а) тело кое е составено од три или повеќе членови, а кое врз основа на закон е овластено да постапува, решава и презема други управни дејствија во управни работи
- Управен акт“ е
в) поединечен акт на јавен орган кој е донесен врз основа на закон со кој се решава за правата, обврските и правните интереси на странките
- Странка“ е
в) секое физичко или правно лице, по чие барање е поведена управната постапка, против кое е поведена управната постапка, кое е вклучено во постапка поведена по службена должност, или кое заради заштита на своите права или правни интереси има право да учествува во управната постапка. Странка може да биде и јавен орган, подружница или друга деловна единица на трговско друштво, населба и слично или група лица, иако немаат својство на правно лице
- „Управен договор“ е
в) договор кој јавниот орган го склучува со странката заради вршење на јавни овластувања од надлежност на јавниот орган, кога тоа е утврдено со посебен закон
- „Реален акт“ е
в) акт или дејствие на јавниот орган што не е управен акт или управен договор, што може да има правно дејство врз правата, обврските или правните интереси на некое лице, како што се јавните информации, примање изјави, водење евиденција, издавање уверенија, дејствија на извршување и други фактички дејствија
- Јавните органи постапуваат во согласност со
в) Уставот на Република Македонија, законите и меѓународните договори ратификувани во согласност со Уставот на Република Македонија
- Во управната постапка, полномошно
б) може да се даде писмено и усно на записник
- Поднесоците можат да се предадат ….
а) непосредно или да се испратат по пошта, усно да се соопштат на записник и да се поднесат во електронска форма согласно закон
- Како се потврдува предавањето на писменото во управната постапка?
а) Јавниот орган по службена должност издава потврда, односно доказ за приемот, кој ги вклучува датумот и времето на приемот на поднесокот, предметот на барањето, списокот на приложени документи и роковите за издавање на управниот акт.
- Доставата во управната постапка се врши по пат на:
а) препорачано писмо, преку лично, посредно или јавно доставување, како и по електронски пат или со официјално објавување.
- Кога се работи за доставување на писмено во управна постапка, на странка чие живеалиште, односно седиште е непознато, или кога се работи за акти кои се однесуваат на повеќе странки, јавниот орган доставата…
а) ја врши со јавна објава
- Ако последниот ден на рокот за одредено дејствие во управна постапка е неработен ден, ден на државен празник и неработен ден кој се празнува , рокот истекува…
а) на првиот нареден работен ден
- Роковите во управната постапка се сметаат на …
а) денови, месеци и години може и во часови
- Апсолутниот рок за враќање во поранешна состојба во управната постапка е …
в) една година (три години)
- До кого се поднесува предлогот за враќање во поранешна состојба во управната постапка?
а) до јавниот орган кај кого требало да се изврши пропуштеното дејствие
- Кој ја поведува управната постапка?
а) надлежниот јавен орган по службена должност или по повод барање на странката
- Барањето за поведување на управна постапка се поднесува на …
а) образец кој јавниот орган е должен да изготви, а на кој таксативно се наведени доказите и податоците кои странката е должна да ги приложи кон барањето и доказите и податоците кои јавниот орган надлежен за решавање на работата ги прибавува по службена должност.
- Порамнувањето во управната постапка …
а) се запишува во записник
- Порамнувањето во управна постапка мора да биде секогаш јасно и определено и не смее да биде на штета на јавниот интерес или на правниот интерес на трети лица
а) точно
- Странката може да дава изјави усно на записник или во писмена форма во секоја фаза од постапката
а) точно
- Ако во текот на постапката јавниот орган кој ја води управната постапка наиде на претходно прашање, ќе ја прекине постапката додека не се реши претходното прашање и за тоа ја известува странката.
а) точно
- Кога постапката по претходното прашање треба да се поведе на барање од странката, известувањето за прекинот на постапката исто така содржи и упатство за ова барање …
а) точно
- Исправите издадени од јавен орган на странска држава, кои во земјата каде што се издадени важат како јавни исправи,. …
а) важат како јавни исправи и во нашата држава, само во согласност со условите на заемност и ако се прописно заверени
- Секоја јавна исправа издадена во пропишаната форма од страна на јавен орган во рамките на својата надлежност …
а) го докажува она што во неа се потврдува или определува
- На увидот во управната постапка, странките…
а) имаат право да присуствуваат
- Доказите и податоците за фактите за кои службена евиденција води јавниот орган надлежен за решавање или службена евиденција води друг јавен орган, односно друг субјект кој води регистар за податоци ги прибавува:
а) службеното лице кое ја води постапката
- Во управната постапка, странката може да ја поднесе исправата во оригинал или како заверена копија.
а) точно
- Воведот на управниот акт содржи:
а) називот на јавниот орган што го донесува актот, пропис за надлежноста на тој орган, име на странката и на нејзиниот законски застапник или полномошник, ако го има и кратко означување на предметот на постапката.
- Кога е пропишано дека жалбата во управната постапка не го одлага извршувањето на управниот акт, тоа мора да биде наведено во…
а) диспозитивот
- Со правната поука во управниот акт странката …
а) се известува за редовниот правен лек што може да го користи против управниот акт.
- Кога против управниот акт донесен во управната постапка може да се изјави жалба, во правната поука се наведува:
а) до кого треба да се поднесе правниот лек, во каква форма и кој е рокот за поднесување.
- Дополнителни елемент на управниот акт се:
а) временски рок, услов и налог
- Против управниот акт донесен во прв степен во управната постапка, доколку не е пропишано правото на жалба, странката има право на …
а) тужба
- Управниот акт може да содржи еден или повеќе од следните дополнителни елементи…..
а) временски рок, услов или налог
- По барање на странката, јавниот орган кој донел управен акт во усна форма …
а) е должен да го потврди истиот во писмена форма најдоцна во рок од осум дена од денот кога е поднесено барањето
- Странката може да изјави жалба против управниот акт :
а) во рок од 15 дена од денот на доставувањето, односно известувањето за управниот акт, освен ако со посебен закон не е определен подолг рок
( од Сандра) Рокот за жалба за секое лице и за секој орган на кои им се доставува управниот акт донесен во управната постапка се смета:
в) од денот на доставувањето, односно известувањето за управниот акт
- Што мора да содржи жалба на управниот акт?
а) управниот акт што се побива или за кој странката поднела барање, но не добила одговор од јавниот орган, го наведува органот надлежен за донесувањето или пропуштањето на актот и причините поради коишто странката не е задоволна со управниот акт или неговото пропуштање
- Ако жалбата во управната постапка му е предадена или испратена непосредно на второстепениот орган, тој….
а) најдоцна наредниот ден му ја испраќа на органот од прв степен
- Во управната постапка, кој испитува дали жалбата е допуштена, навремена и изјавена од овластено лице?
а) првостепениот орган
- Недопуштената, ненавремената или жалбата изјавена од неовластено лице, органот во прв степен ќе ја отфрли со…
а) управен акт
- При одлучување по жалба во управната постапка, второстепениот орган може …
а) да ја одбие жалбата, или да ја уважи жалбата и да го поништи првостепениот управен акт во целост или делумно, или да го измени управниот акт
- Ако во постапката по жалба во управната постапка, второстениот орган утврди дека првостепениот управен акт го донел ненадлежен орган….
а) ќе го поништи тој управен акт по службена должност и предметот ќе му го достави на надлежниот орган на решавање
- Ако странката се откаже од поднесената жалба, управната постапка во втор степен се запира со…
а) управен акт
- Кој го доставува управниот акт донесен во втор степен во управната постапка до странката?
а) првостепениот орган
- Ако јавниот орган утврди дека барањето за повторување на постапката е основано, тој соодветно ќе го измени или поништи побиваниот управен акт со нов управен акт. Во спротивно, јавниот орган ќе го отфрли барањето со управен акт.
а) точно
- Против управниот акт, донесен во управна постапка вo втор степен, не е допуштена жалба.
а) точно
- Кога второстепениот орган ќе утврди дека првостепениот орган не го донел управниот акт во законскиот рок,..
а) тој треба да му наложи на првостепениот орган да донесе управен акт и да одреди рок за тоа од најмногу 30 дена по приемот на налогот
- Управниот акт против кој може да се поведе управен спор…
а) е конечен во упрaвна постапка
- Управниот акт станува правосилен доколку странката…
- a) се откаже од правото на жалба
- Кога е во прашање преземање на исклучително итни мерки, со цел обезбедување на јавниот мир и безбедност или заради отстранување на непосредна опасност за животот и здравјето на луѓето или за имотот, надлежниот јавен орган може да донесе и устен управен акт.
а) точно
- Управниот акт ги содржи следните делови:
а) вовед, диспозитив, образложение, правна поука, потпис од овластеното службено лице и печат
- Јавниот орган што го донел управниот акт …
а) може во секое време да ги исправа грешките во имињата или броевите, пишувањето или сметањето, како и други очигледни неточности во управниот акт или во неговите заверени преписи
- За усна расправа или за друго поважно дејствие во управната постапка, како и за поважни усни изјави на странките или на трети лица во постапката ..
а) се составува записник
- Постапката по жалбата на второстепениот орган треба да се заврши без одлагање …
а) најдоцна во рок од 60 дена од денот на предавање на жалбата и сите списи на предметот од првостепениот орган на второстепениот орган
- Со поништувањето на управниот акт донесен во управна постапка…
а) се поништуваат и правните последици што ги произвел таквиот управен акт
- Со укинување на управниот акт донесен во управна постапка…
а) не се поништуваат правните последици што управниот акт веќе ги произвел, но се оневозможува натамошно произведување на правни последици од укинатиот управен акт
- Управниот спор може да се поведе против управниот акт донесен…
а) во втор степен, како и против првостепен управен акт, против кој нема место за жалба во управната постапка
- Инспекциски надзор над спроведување на Законот за општата управна постапка врши…
а) Државниот управен инспекторат
- Во управната постапка, јавниот орган постапува преку….
а) овластеното службено лице назначено во согласност со правилата наведени во закон
- Ако не е определено со посебен закон или подзаконски акт, функционерот кој раководи со јавниот орган, односно раководното лице е должно со….
а) со актот за организација да определи организациона единица надлежна за секој вид на управна работа во негова надлежност
извор – Закон за општата управна постапка
- Во управниот спор:
а) може да се бара враќање на одземените предмети
- Во управните спорови се одлучува за законитоста на актите на органите на државната управа донесени:
а) во прекршочна постапка
- Во управните спорови судот одлучува за:
а) законитоста на актите и управната работа
- Доколку Законот за управните спорови не содржи соодветни одредби за постапката, ќе се применуваат одредбите од:
а) Законот за парничната постапка
- По поништување на управниот акт од страна на Управниот суд, надлежниот орган е должен да донесе нов управен акт:
а) најдоцна во рок од 30 дена
- Против одлука на Управниот суд може да се изјави жалба во рок од:
а) 15 дена
- Против одлуката на Управниот суд:
а) дозволена е жалба
- Против првостепените одлуки во управниот спор се изјавуваат правни средства во рок од :
а) 15 дена
- Тужба за поведување управен спор се поднесува во рок од:
а) 30 дена од денот на доставувањето на управниот акт до странката
- Тужената страна во управниот спор е:
а) органот чиј акт се оспорува
- Тужителот во управен спор може да биде и здружение на граѓани ако со управниот акт е повредено право или непосреден интерес заснован врз закон на:
а) нејзин член
- Тужителот во управен спор може да биде и синдикалната организација ако со управниот акт е повредено право или непосреден интерес заснован врз закон на:
а) нејзин член
- Управен спор може да се води против:
а) конечен управен акт
- Управен спор се поведува со:
а) тужба
- 15. Управните спорови во Република Македонија ги решава:
а) Управниот суд
- По предметите за донесување на времена мерка во управните спорови судот одлучува во рок од
а) 7 дена
- Ако актот кој се оспорува не е управен акт, Управниот суд ќе ја..
а) отфрли тужбата со решение
- Ако тужбата е поднесена ненавремено, Управниот суд ќе ја отфрли со:
а) решение
- Во втор степен Вишиот управен суд одлучува:
а) во совет од тројца судии
- Во управен спор во втор степен одлучува:
а) Виш управен суд
- Во управен спор трошоците ги поднесува:
а) секоја страна своите трошоци
Прашања од Кодексот за административни службеници
- Кодексот за административни службеници го донесува министерот за информатичко општество и администрација:
а) точно
- Кодексот за административни службеници претставува:
а) сет на етички стандарди и правила на однесување на административните службеници
- Целта на Кодексот за административните службеници е да поттикне добро постапување и однесување на административните службеници и зајакнување на довербата на граѓаните во работата на институциите на јавниот сектор:
а) точно
- Чиј интерес застапува и промовира административниот службеник во своето работење:
а) јавниот интерес
- Административниот службеник работи:
а) законски, прописно или на морален начин
- Административниот службеник ги извршува работите посветено и професионално:
а) точно
- Административниот службеник се залага за вклучување на граѓаните и засегнатите страни во процесот на креирање на политиките?
а) да
- Административниот службеник во своето работење и однесување ги почитува принципите на:
а) хуманост, еднаквост и социјална правда
- Административниот службеник, во работењето и однесувањето постапува:
а) непристрасно, без предрасуди и без намера за остварување на лична корист или амбиција
- Административниот службеник работењето и однесувањето овозможува остварување на уставно загарантираните права на еднаквост и недискриминација, преку:
а) создавање на можности и почитување на различностите
- На корисниците на услугите на администрацијата, административниот службеник им овозможува еднакви стандарди при испорачувањето на услугите преку:
а) фер и правичен однос
- Административниот службеник на сите граѓани им овозможува заштита од неправда, злоупотреба и дискриминација, по било која основа:
а) точно
- Административниот службеник, врз основа на своите работни компетенции и на правилата и процедурите на службата ги извршува работите :
а) посветено и професионално
- Административниот службеник ја извршува работата:
а) самостојно и навремено, посветувајќи внимание и почитувајќи ги приоритетите и редоследот на задачите
- Административниот службеник не ја истакнува, ниту наметнува на други својата политичка определба:
а) точно
- Административниот службеник смее да врши политички активности, што можат да ја поткопаат довербата на граѓаните во администрацијата:
б) неточно
- Административниот службеник го користи наученото за:
а) подобрување на својата работа и развојот на институцијата
- Дали административниотслужбеник го олеснува пристапот до податоците со кои располага во своето работење?
а) да
- Административниот службеник остварува затворена и повремена комуникација со граѓаните и правните лица:
б) неточно
- Според Кодексот за административни службеници, дали административниот службеник ја почитува приватноста и дискрецијата на колегите и соработниците?
а) да
- Службените телефонски разговори на административниот службеник се…
а) кратки и концизни
- Кога странките се незадоволни од одговорот, административниот службеник…
а) бара арбитрирање од непосредно претпоставениот административен службеник или пораката ја пренесува и упатува до него
- Дали административниот службеник, приватните телефонски разговори ги води во присуство на странки или кога странките чекаат одговор или кога имаат намера да постават прашање?
а) не
- Во своето однесување и дејствување надвор од работа, во претставувањето на јавни настани, на социјалните мрежи или во каков било друг облик на комуникација административниот службеник…:
а) претставува пример за соодветно и достоинствено однесување
- Административниот службеник во односот со колегите ги негува духот и начелата на:
а) тимска работа, взаемно почитување, уважување на различностите, солидарност и соработка
- Административниот службеник во службата, во приватниот живот и во јавноста се однесува достоинствено и не постапува на начин со кој би се нарушил:
а) неговиот личен углед, угледот на институцијата и на администрацијата во целина
- Административниот службеник се воздржува од давање на штетни изјави за службата…:
а) без да се оневозможи остварување на правото на градење на сопствен став и јавно изразување на мислење
- Административниот службеник, кон ресурсите кои му се дадени на користење, како и во вршењето на работата се однесува економично и ефикасно, користејќи ги ресурсите за:
а) службени потреби
- Дали административниот службеник се грижи за безбедноста на доверените предмети и документи:
а) да
- Административниот службеник посветува внимание на изгледот и начинот на облекување, за да не предизвика:
а) впечаток на непристојност и нарушување на угледот на администрацијата
- За непочитување на одредбите на Кодексот за административни службеници, административниот службеник одговара:
а) дисциплински
- Административниот службеник при вработувањето во службата потпишува:
а) Изјава за прифаќање на Декларацијата за заедничка мисија на вработените во јавниот сектор
- Вредностите и нормите содржани во Кодексот за административните службеници се во форма на:
а) етички стандарди и правила
- Административниот службеник се однесува одговорно и работи на градење и одржување на општото добро, растот и општествените вредности, создавајќи услови за одржлив човечки и социјален развој:
а) Точно
Прашања во врска со положбата и други општи прашања за вработените во јавниот сектор
- Вработени во јавен сектор се:
в) лицата кои засновале работен однос во органите на државната и на локалната власт и други државни органи основани согласно со Уставот и со закон, како и во институциите кои вршат дејности од областа на образованието, науката, здравството, културата, трудот, социјалната заштита и заштитата на детето, спортот, како и во други дејности од јавен интерес утврден со закон, а организирани како агенции, фондови, јавни установи и јавни претпријатија основани од Република Македонија или од општините, Градот Скопје и општините во Градот Скопје
- Лицата кои добиле мандат да извршуваат функција на претседателски, парламентарни или на локални избори, лицата кои добиле мандат да извршуваат функции во извршната или во судската власт преку избор или именување од Собранието на Република Македонија или од органите на локалната власт, како и други лица кои согласно закон се избрани или именувани на функција од носителите на законодавната, извршната или судската власт, се сметаат за вработени во јавниот сектор
б) неточно
- Давателите на јавни услуги во областа на комуналните дејности не се сметаат за вработени во јавен сектор:
б) неточно
- За прашања кои се однесуваат на работниот однос на вработените во јавниот сектор се применуваат општите прописи за работните односи, само доколку…
в) се работи за прашања што не се уредени со Законот за вработените во јавниот сектор, како и за прашања за кои Законот за вработените во јавниот сектор не упатува на примена на посебен закон и колективен договор, а се однесува на работниот однос на вработениот
- Начелото на еднакви услови и еднаков пристап до работно место, во согласност со Законот за вработените во јавниот сектор значи дека:
б) институциите имаат обврска слободните работни места и условите за нивно пополнување да ги огласуваат преку интерен, односно јавен оглас
- Институциите имаат обврска слободните работни места и условите за нивно пополнување да ги огласуваат преку објавување:
в) јавен, односно интерен оглас
- Унапредувањето на вработените во јавниот сектор се врши преку :
б) објавување на интерен оглас при што во транспарентна, фер и конкурентна постапка на селекција, во која врз основа на оценката за учинокот, стручноста и компетентноста на кандидатите, се избира најдобриот кандидат за работното место од редот на вработените во институцијата
- Примена на начелото на управување со ефектот на вработените во јавниот сектор подразбира:
б) обврска на институциите да воспостават процедури за управување со ефектот на вработените, преку кои ќе се следи нивната работа, ќе се оценуваат и ќе се предлагаат мерки за подобрување на ефектот
- Примена на начелото на сервисна ориентираност за вработените во јавниот сектор подразбира:
б) вработените во институциите на јавниот сектор да се сервисно ориентирани, односно да се активни, иновативни, кооперативни и флексибилни со цел ефикасно и ефективно остварување на правата и интересите на странките, со истовремена грижа за јавниот интерес
- Примената на начелото на транспарентност и доверливост за вработените во јавниот сектор подразбира …
б) вработените во јавниот сектор при вршењето на работите и на работните задачи се должни да обезбедат пристап до информации од јавен карактер на начин и под услови утврдени со закон
- Работните места на вработените во јавниот сектор се групираат во:
в) четири групи
- Која од наведените групи не се смета за група на вработени во јавниот сектор:
б) функционери
- Во рамки на секоја подгрупа на работни места на вработените во јавниот сектор се утврдуваат:
б) една или повеќе категории на работни места
- Во рамки на секоја категорија на работни места на вработените во јавниот сектор се утврдуваат:
б) едно или повеќе нивоа на работни места
- Каталогот на работните места во јавниот сектор го воспоставува и води:
б) Министерството за информатичко општество и администрација
- Што се уредува со актите за внатрешна организација на институциите во јавниот сектор?
в) видот и бројот на организациските единици и нивниот делокруг на работа
- Актите за систематизација на работните места во институциите на јавниот сектор ги донесува:
б) раководното лице на институцијата
- Регистарот на вработените во јавниот сектор го воспоставува и во електронска форма го води:
б) Министерството за информатичко општество и администрација
- Законот за вработените во јавниот сектор допушта вработување на определено време:
в) да, но само во определени случаи таксативно наведени во законот
- Полното работно време на вработените во јавниот сектор изнесува:
б) 40 часа неделно
- Општите права и должности на вработените во јавниот сектор се уредуваат со:
б) Законот за вработените во јавниот сектор
- Со посебните закони се уредуваат …
в) други права и должности кои произлегуваат од работниот однос на вработените, а кои не се уредени во Законот за вработените во јавниот сектор
- Вработените во јавниот сектор имаат право на плата и надоместоци од плата во согласност со:
в) посебните закони, колективните договори или општите прописи за работните односи
- На вработените во јавниот сектор им мируваат правата и должностите од работниот однос само во случаите…
в) кога се именувани на јавна функција утврдена со закон, кога се упатени на работа во странство во рамките на меѓународна, техничка, просветна, здравствена, културна, научна и друг вид на соработка, кога се упатени на работа во дипломатско или конзуларно претставништво, кога брачните другари им се упатени на работа во странство во погоре наведените случаи или кога им е одобрено неплатено отсуство поради стручно усовршување кое не е финансирано од институцијата
- Вработените во јавниот сектор имаат право на неплатено отсуство, во времетраење од најмногу:
б) 2 години
- Доколку за времетраењето на мирувањето на работниот однос на вработените во јавниот сектор, се променат посебните услови за нивното работно место …
в) истите се должни да ги исполнат новите услови во рок од две години од денот на враќањето во институцијата
- Вработените во јавниот сектор кои се кандидирале на парламентарни, претседателски или локални избори, имаат право на неплатено отсуство…:
а) за време на изборната кампања за изборите на кои учествуваат
- Ако вработените во јавниот сектор не го предупредат непосредно претпоставениот дека задачата што им ја дал е неуставна, односно незаконита и истата ја извршат, за нејзиното извршување ќе одговараат:
б) вработените и нивниот непосредно претпоставен
- Доколку работната задача дадена од функционерот кој раководи со институцијата, односно од непосредно претпоставениот е неуставна, односно незаконита, вработениот е должен е да му укаже на лицето кое што му ја дало задачата на неуставноста, односно незаконитоста на дадената задача и да постапи по истата…:
в) доколку е дадена во писмена форма
- Вработените во јавниот сектор, ако оценат дека извршувањето на дадената работна задача претставува кривично дело, не можат да бидат повикани на одговорност заради даденото известувањето за тоа до непосредно повисокиот претпоставен од оној кој им ја дал задачата, како и до Државната комисија за спречување на корупција:
а) точно
- Во случај на спреченост за доаѓање на работа, вработените во јавниот сектор се должни да го известат непосредно претпоставениот, односно раководното лице на институцијата…
в) до истекот на дневното работно време на работодавачот
- Во случај на спреченост за доаѓање на работа поради виша сила, вработените во јавниот сектор се должни да го известат непосредно претпоставениот, односно раководното лице на институцијата…:
б) веднаш по престанувањето на причината која го оневозможила известувањето
- Во случај на спреченост за доаѓање на работа поради виша сила, вработените во јавниот сектор се должни да го известат непосредно претпоставениот, односно раководното лице на институцијата, веднаш по престанувањето на причината која го оневозможила известувањето …
а) точно
- Во случај на спреченост за доаѓање на работа, вработените во јавниот сектор се должни да го известат непосредно претпоставениот, односно раководното лице на институцијата, веднаш по престанувањето на причината за спреченоста за доаѓањето на работа
б) неточно
- Во случај на спреченост за доаѓање на работа, вработените во јавниот сектор се должни да го известат непосредно претпоставениот, односно раководното лице на институцијата, до истекот на дневното работно време на работодавачот
а) точно
- Во случај на вонредни околности (природни непогоди, епидемии, поплави и сл.) вработените во јавниот сектор, можат без нивна согласност да бидат упатени на извршување работи и работни задачи кај работодавач надвор од местото на нивното живеење
а) точно
- Во случај на вонредни околности (природни непогоди, епидемии, поплави и сл.) вработените во јавниот сектор можат да бидат упатени на извршување работи и работни задачи кај работодавач надвор од местото на нивното живеење:
в) без нивна согласност
- Во случај на вонредни околности (природни непогоди, епидемии, поплави и сл.) вработените во јавниот сектор можат да бидат упатени на извршување работи и работни задачи кај работодавач надвор од местото на нивното живеење само со нивна согласност
б) неточно
- Во случај на вонредни околности (природни непогоди, епидемии, поплави и сл.) вработените во јавниот сектор можат без нивна согласност да бидат упатени на извршување работи и работни задачи кај работодавач надвор од местото на нивното живеење, се додека траат вонредните околности:
б) но не подолго од три месеци
- Вработениот во јавниот сектор, во институцијата во која ги извршува работите и работните задачи, не смее на себе да носи или да истакнува партиски симболи во…:
в) работните простории и во просториите на институцијата
- Вработените во јавниот сектор во текот на работното време смеат директно да учествуваат во изборните активности или во други јавни настапи од тој вид:
б) неточно
- Вработените во јавниот сектор во работните простории и во просториите на институцијата не смеат да ги искажуваат или да ги застапуваат своите политички или партиски уверувања
а) точно
- Вработените во јавниот сектор, со своето членство во политичка партија и со учество во партиски активности, смеат да го доведат во прашање вршењето на работата и работните задачи од работното место во институцијата
б) неточно
- Подароци, примени од страна на службени лица или од меѓународни организации, дадени за време на посети, гостувања или во други слични околности, се сметаат за протоколарни подароци
а) точно
- Одговорноста на вработените во јавниот сектор за вршење на работите и работните задачи од работното место може да биде:
в) дисциплинска и/или материјална
- Одговорноста за сторено кривично дело, односно прекршок…:
а) не ја исклучува дисциплинската одговорност на вработените во јавниот сектор
- Одговорноста за сторено кривично дело, односно прекршок, ја исклучува дисциплинската одговорност на вработените во јавниот сектор
б) неточно
- Одговорноста за сторено кривично дело, односно прекршок, не ја исклучува дисциплинската одговорност на вработените во јавниот сектор
а) точно
- Вработените во јавниот сектор, за вршењето на работите и работните задачи од работното место, се:
а) лично одговорни
- На вработените во јавниот сектор работниот однос им престанува:
в) со спогодба, по нивно барање, по сила на закон и во други случаи утврдени со закон и/или колективен договор
- Мобилност на вработените во јавниот сектор е:
б) хоризонтално движење на вработен од едно на друго работно место во рамки на истата група на работни места
- Мобилност на вработените во јавниот сектор се врши:
в) без објавување на интерен, односно јавен оглас
- Мобилност на вработените во јавниот сектор се врши преку:
в) распоредување, односно преземање на вработениот на работно место на исто ниво, односно на работно место за кое вработениот ги исполнува општите и посебните услови утврдени во актот на систематизација на работни места во институцијата во која се распоредува или се презема
- Вработениот во јавниот сектор, на барање на друга институција, заради времено зголемен обем на работа, може да биде времено распореден на работно место на кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани со актот за систематизација на другата институција:
б) за времетраење од најмалку еден месец, а најмногу една година
- Вработениот во јавниот сектор, на барање на друга институција, заради времено зголемен обем на работа, може да биде времено распореден на работно место на кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани со актот за систематизација на другата институција…:
б) по претходна писмена согласност на вработениот и на раководното лице на институцијата во која истиот е вработен
- При распоредувањето на вработениот во јавниот сектор во истата институција или при временото распоредување на вработениот во друга институција, работното место на кое се распоредува не смее да биде:
б) оддалечено повеќе од 50 километри од работното место на кое истиот бил вработен пред распоредувањето
- Трансфер – листи за можни преземања на вработените во јавниот сектор води:
б) Министерството за информатичко општество и администрација
- Вработениот во јавниот сектор, може да биде преземен од една во друга институција на работно место на исто ниво, односно на работно место на кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани со актот за систематизација на другата институција, ако за тоа се согласат вработениот и раководните лица на двете институции, а по претходна согласност на …
в) Министерството за информатичко општество и администрација и органот надлежен за давање согласност на годишниот план за вработување на институцијата во однос на буџетот
- Вработениот во јавниот сектор чие работно место се укинува, се евидентира на Трансфер – листата на можни преземања и …
б) може да биде преземен во друга институција, на работно место на исто ниво, односно на работно место за кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани во актот за систематизација, ако за тоа се согласат вработениот и раководното лице на другата институција, а по претходна согласност на Министерството за информатичко општество и администрација и органот надлежен за давање на согласност на годишниот план за вработување на институцијата во однос на буџетот
- Вработениот чие работно место се укинува се евидентира на Трансфер-листата на можни преземања и може да биде преземен во друга институција, на работно место на исто ниво, односно на работно место за кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани во актот за систематизација…
в) ако за тоа се согласат вработениот и раководното лице на другата институција, а по претходна согласност на Министерството за информатичко општество и администрација и органот надлежен за давање на согласност на годишниот план за вработување на институцијата во однос на буџетот
- Вработениот чие работно место се укинува се евидентира на Трансфер-листата на можни преземања и може да биде преземен во друга институција…
в) на работно место на исто ниво, односно на работно место за кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани во актот за систематизација
- Институцијата во која се презема вработен во јавен сектор, односно вработен чие работно место се укинува, согласно Законот за вработените во јавниот сектор, не смее да биде оддалечена од институцијата во која истиот бил вработен пред преземањето
б) неточно
- Институцијата во која се презема вработен во јавен сектор чие работно место се укинува, не смее да биде …
б) оддалечена повеќе од 50 километри од институцијата во која истиот бил вработен пред преземањето
- Институцијата во која се презема вработен во јавен сектор чие работно место се укинува не смее да биде оддалечена повеќе од 50 километри од институцијата во која бил вработен пред преземањето, освен ако …:
б) преземањето е на барање на вработениот
- Категориите и нивоата на работните места во јавниот сектор се утврдуваат во:
в) Законот за вработените во јавниот сектор
- Со актот за систематизација на работните места во институцијата се регулира/ат:
а) описите на работните места
- Во рамките на секоја група на работни места на вработените во јавниот сектор се утврдуваат:
а) една или повеќе подгрупи на работни места
- Доколку вработениот во јавен сектор смета дека работната задача дадена од функционерот кој раководи со институцијата, односно непосредно претпоставениот, е неуставна односно незаконита, должен е да му укаже на лицето кое му ја дало задачата на неуставноста односно незаконитоста на задачата дадена во писмена форма и истата да ја изврши, освен…..
а) должен е да му укаже на лицето кое му ја дало задачата на неуставноста односно незаконитоста на истата
- Доколку вработениот во јавен сектор смета дека работната задача дадена од функционерот кој раководи со институцијата, односно непосредно претпоставениот, е неуставна односно незаконита, должен е да му укаже на лицето кое му ја дало задачата на неуставноста односно незаконитоста на задачата дадена во писмена форма и истата да ја изврши, освен…..
а) ако оцени дека нејзиното извршување претставува кривично дело и веднаш за тоа писмено го извести непосредно повисокиот претпроставен од оној кој му ја дал задачата, како и Државната комисија за спречување на корупција.
- Во согласност со Законот за вработените во јавниот сектор, вработениоте во јавниот сектор не смеат да примаат подроци поврзани со нивната работа:
а) со исклучок на протоколарни подароци и повремени подароци од пониска вредност
- Вработениот чие работно место се укинало и се евидентирал на Трансфер – листата на можни превземања, доколку не ја потпише понудената спогодба за преземање во друга институција, на работно место во исто ниво, односно на работно место за кое ги исполнува општите и посебните услови пропишани во актот за систематизација:
а) му престанува работниот однос
- Годишниот план за вработување во институциите на јавниот сектор го донесува:
а) Функционерот кој раководи со институцијата
- Институциите во јавниот сектор, по добиената согласност од органот надлежен за буџетот на институцијата, а органите за државната управа и добиената согласност од Министерството за полтитички систем и односи меѓу заедниците, годишниот план за вработување, го доставуваат на мислење до:
а) Министерството за информатичко општество и администрација
- Годишниот план за вработување за кој е добиено позитивно мислење од Министерството за информатичко општество и администрација
а) може да се менува во текот на годината за која се однесува
Прашања во врска со правата од работен однос на административните службеници
- Статусот и надлежноста на Агенцијата за администрација се регулирани со:
б) Законот за административни службеници
- Административен службеник е лице кое засновало работен однос заради вршење на работи од административна природа во:
в) органите на државната и локалната власт и во други државни органи основани во согласност со устав и со закон и во институциите што вршат дејности од областа на образованието, здравството, културата, трудот, социјалната заштита и заштитата на детето, спортот и во други дејности од јавен интерес утврден со закон, а организирани како агенции, фондови, јавни установи и јавни претпријатија основани од Република Македонија или од општините, од градот Скопје и општините на градот Скопје
- Во зависност од институцијата во која е вработен, административниот службеник може да биде:
в) државен службеник и јавен службеник
- За прашања што се однесуваат на работниот однос на административните службеници, а што не се уредени со Законот за административни службеници, со Законот за вработени во јавниот сектор или со посебните закони и со колективни договори, се применува:
б) општите прописи за работните односи
- Изразот „работно место” употребен во Законот за административни службеници означува:
в) најмала единица во организациската структура на институцијата која во актот за систематизација е опишана со ниво, општи и посебни услови, цели и работни задачи и други податоци од интерес за работното место
- Изразот „сродни работни места” употребен во Законот за административни службеници означува:
в) работни места од исто ниво за кои се бара ист степен и ист вид на образование
- Изразот „стручни квалификации” употребен во Законот за административни службеници означува:
в) формално образование и други форми на стручно образование на вработениот за кои поседува диплома или сертификат
- Изразот „работни компетенции” употребен во Законот за административни службеници означува:
в) збир од знаења, вештини и способност на вработениот административен службеник да ги извршува работите и работните задачи на работното место
- Изразот „работно искуство во струката” употребен во Законот за административни службеници го означува:
в) периодот евидентиран во агенција за вработување како работен стаж, кој вработениот го поминал во работен однос по стекнување на определен степен и вид образование и во кој вршел работи и работни задачи за кои е потребен таков степен и вид на образование
- Кои институции се надлежни за координација на управувањето со административните службеници:
б) Министерството за информатичко општество и администрација, Министерството за финансии, Министерството за политички систем и односи меѓу заедниците и Агенцијата за администрација
- Агенцијата за администрација е:
в) самостоен државен орган со својство на правно лице, со права, обврски и одговорности утврдени со Законот за административни службеници
- Агенцијата за администрација за својата работа е одговорна пред:
б) Собранието на Република Македонија
- Со Агенцијата за администрација раководи:
б) Директор
- По жалби и приговори на административните службеници во втор степен одлучува:
б) Агенцијата за администрација
- Административните службеници се класифицираат според следниве обележја на категориите:
б) А, Б, В и Г
- Административните службеници се класифицирани во следниве категории:
в) Категорија А – секретари; категорија Б – раководни административни службеници; категорија В – стручни административни службеници и категорија Г – помошно стручни административни службеници
- Во Законот за административни службеници е предвидена можност со актот за систематизација на работните места да бидат утврдени посебни работни места –кабинетски службеници во кабинетите на:
в) Претседателот на Република Македонија, Претседателот на Собранието на Република Македонија, Претседателот на Владата на Република Македонија, потпретседателите на Собранието на Република Македонија, замениците на претседателот на Владата на Република Македонија, Генералниот секретар на Владата на Република Македонија и министрите
- Пополнување на слободните работни места во институциите заради вршење на административни работи, се врши преку постапка за:
в) вработување, унапредување и мобилност преку распоредување или преземање
- Постапката за вработување на административни службеници започнува со:
б) објавување на јавен оглас
- Постапките за пополнување на работно место на административен службеник се спроведуваат по:
в) претходно известување за обезбедени финансиски средства од Министерството за финансии, односно од органот надлежен за издавање на финансиска согласност за пополнување на работни места во институцијата
- Постапката за унапредување на административен службеник започнува со:
б) објавување на интерен оглас
- Годишниот план за вработување го донесува:
б) раководното лице на институцијата
- Годишниот план за вработување содржи:
в) точни податоци за состојбата на пополнетост на работните места во институцијата; податоци за планирани пензионирања и податоци за други планирани движења на вработените и план за распределба на бројот на нови вработувања во следната година по припадност на заедница
- За институциите буџетски корисници од прва линија кои се финансираат од Буџетот на Република Македонија и за јавните претпријатија основани од Република Македонија, при донесувањето на годишниот план за вработување согласност дава:
б) Министерство за финансии
- Јавниот оглас за вработување на административни службеници се објавува на:
б) интернет страницата на Агенцијата за администрација и во најмалку три дневни весници, од кои еден од весниците што се издаваат на јазикот што го зборуваат најмалку 20% од граѓаните кои зборуваат службен јазик различен од македонскиот јазик;
- Комисијата за селекција за вработување по јавен оглас ја формира:
а) Агенцијата за администрација
- Комисијата за селекција за вработување по јавен оглас е составена од:
в) административен службеник од Секторот за селекција на кандидати во Агенцијата за администрација кој е претседател на Комисијата и негов заменик, раководителот на организациoната единица за управување со човечки ресурси, односно административниот службеник кој ги врши работите кои се однесуваат за управување со човечки ресурси ако нема организациона единица во институцијата која вработува и негов заменик, раководителите на организационите единици во кои работните места се пополнуваат, односно непосредно претпоставените доколку нема раководители како и нивни заменици и/или административен службеник од Министерството за политички систем и односи меѓу заедниците и негов заменик доколку постапката се спроведува за органи на државната управа
- Административната селекција за вработување се состои од:
б) проверка на внесените податоци во пријавата за вработување со условите утврдени во јавниот оглас, приложените докази во пријавата и нивно бодирање
- По спроведување на административната селекција, во следна фаза на постапката за селекција поминуваат:
в) најмногу десет пати повеќе кандидати од бројот на работните места за кои се спроведува постапката, а кои биле најдобро рангирани
- По спроведувањето на испитот за административен службеник, во следна фаза на постапката за селекција поминуваат:
б) најмногу пет пати повеќе кандидати од бројот на работните места за кои се спроведува постапката, а кои биле најдобро рангирани на листата
- Проверка на веродостојноста на доказите приложени од кандидатите за вработување пријавени на јавниот оглас врши:
б) Комисијата за селекција за вработување по јавен оглас
- Интервјуто, како дел од постапката за селекција на кандидатите пријавени на јавниот оглас за вработување на административен службеник го спроведува:
в) Комисијата за селекција за вработување по јавен оглас
- На интервјуто, како дел од постапката за селекција на кандидатите пријавени на јавен оглас за вработување на административен службеник, преку ситуациони прашања се проверуваат потребните општи работни компетенции на кандидатот за категоријата на која припаѓа работното место за кое конкурирал, а преку стручни прашања или практични задачи, се проверуваат неговите посебни работни компетенции од делокругот на работното место за кое конкурирал
а) точно
- Врз основа на предлогот од Комисијата за селекција за вработување по јавен оглас, одлуката за избор за вработување на административен службеник ја донесува:
в) секретарот, односно раководното лице во институциите во кои не се назначува секретар
- Против одлуката за избор за вработување, незадоволниот кандидат има право на жалба која се доставува до:
в) Агенцијата за администрација, односно до надлежен орган во согласност со Законот за административни службеници
- Во рок од пет дена од конечноста на одлуката за избор на кандидат за вработување, раководното лице на институцијата носи решение, односно склучува договор за вработување на неопределено време со избраниот кандидат
а) точно
- Избраниот кандидат за вработување, непосредно пред стапување на работа, пред секретарот односно раководното лице на институцијата во која не се назначува секретар, потпишува:
б) Изјава за заедничката мисија на вработените во јавниот сектор, која е составен дел од Кодексот за административните службеници
- Постапката на унапредување има за цел да им овозможи на административните службеници кариерно напредување, односно преминување од пониски на повисоки работни места во рамки на институцијата
а) точно
- На интерен оглас може да се јави:
б) административен службеник вработен во институцијата која објавува интерен оглас
- Постапката за селекција за унапредување на административен службеник се состои од:
в) административна селекција и интервју
- Административната селекција, при интерен оглас кој го објавува институцијата, се состои од:
в) проверка на внесените податоци во пријавата со условите кои според Законот за административни службеници кандидатите за унапредување треба да ги исполнуваат, проверка на приложените докази во пријавата и нивно бодирање
- Бодовите за административна селекција за секој пријавен кандидат на интерен оглас се утврдуваат врз основа на:
в) збирот на последните три оцени на кандидатот добиени на редовните оценувања во институцијата, реализираните обуки и потврдите за менторство
- Во постапка за унапредување, Комисијата за селекција и унапредување, врз основа на составената ранг-листа на кандидатите според освоените бодови, спроведува интервју со:
б) најмногу пет најдобро рангирани кандидати
- Во постапка по интерен оглас, врз основа на ранг-листата на кандидатите според освоените бодови на административната селекција и интервјуто, Комисијата за селекција и унапредување, на секретарот, односно на раководното лице во институциите во кои не се назначува секретар, му го/ги предлага како кандидат/и за вработување:
в) прворангираниот кандидат
- Во постапка по интерен оглас, по исклучок, интервјуто со најдобро рангираниот/те кандидат/и пријавен/и на интерниот оглас го врши секретарот, односно раководното лице во институциите во кои не се назначува секретар, и тоа за:
б) унапредување на административен службеник на работно место на кое било ниво во категоријата Б
- Интерниот оглас институцијата може да го повтори пред:
в) да се донесе одлука за објавување јавен оглас
- Административниот службеник има право и обврска во текот на годината стручно да се усовршува врз основа на индивидуалниот план за стручно усовршување, како и должност да го пренесе стекнатото знаење на другите административни службеници
а) точно
- Обуките за стручно усовршување на административни службеници можат да бидат:
б) генерички и специјализирани
- Генеричките обуки за стручно усовршување на административни службеници се вршат заради:
в) стручно усовршување на административните службеници во согласност со рамката на општи компетенции
- Специјализираните обуки за стручно усовршување на административни службеници се вршат заради:
б) стручно усовршување на административните службеници во однос на посебните компетенции
- Обука за административно управување се предвидува за:
в) административни службеници на работни места на нивоа Б3 и Б4
- Испитот за административно управување е стручен испит и истиот, во согласност со закон, е посебен услов за унапредување на:
в) административен службеник на работно место од категоријата Б
- Испитот за административно управување, како стручен испит, се состои од:
в) полагање теоретски и практичен дел
- Кои услови треба да ги исполнува административен службеник за да може да биде назначен за ментор:
в) да е распореден на работно место на повисоко ниво од административниот службеник кој е менториран и да има завршено обука за ментор
- Регистарот на ментори на административните службеници го води:
в) Министерството за информатичко општество и администрација
- Системот за управување со ефектот на административните службеници се состои од:
б) утврдување на работните цели и задачи и на индивидуалниот план за стручно усовршување, како и постапка за оценување на ефектот на административниот службеник
- Работните цели и задачи на административниот службеник се утврдуваат од страна на:
в) претпоставениот административен службеник во соработка со административниот службеник на крајот на постапката на оценување на работните достигнувања во декември во тековната година за наредната
- Постапката за подобрување на ефектот од работењето на административен службеник вклучува:
в) дополнителни обуки или менторство и писмена опомена во која административниот службеник се предупредува на можноста да биде оценет со негативна оцена доколку и покрај укажувањата и предложените мерки, до истекот на годината за која се врши оценувањето, не го подобри својот ефект
- Кога во извештајот за полугодишното интервју се утврди дека административниот службеник покажал незадоволителни резултати, му се изрекува:
в) писмена опомена во која административниот службеник се предупредува на можноста да биде оценет со негативна оцена доколку и покрај укажувањата и предложените мерки, до истекот на годината за која се врши оценувањето, не го подобри својот ефект и обврска за дополнителни обуки и менторство
- Оценувањето на административните службеници се спроведува:
в) задолжително
- Оценувањето на административните службеници задолжително се спроведува од страна на непосредно претпоставениот административен службеник:
б) еднаш во годината
- Годишната оцена на административниот службеник се добива врз основа на оценките на:
в) непосредно претпоставениот административен службеник, на четири други административни службеници во институцијата и двајца оценувачи кои не се вработени во институцијата, а со кои административниот службеник има непосредна соработка
- Годишната оцена на административниот службеник се добива врз основа на:
в) оценката на непосредно претпоставениот административен службеник, односно, оценувачот која учествува со 65%, како и од просечната оценка од четири други административни службеници со кои административниот службеник непосредно соработувал и тоа двајца на пониско и двајца на исто ниво, како и двајца оценувачи кои не се вработени во институцијата, а со кои административниот службеник има непосредна соработка која учествува со 35%
- Против постапката за оценување незадоволниот кандидат има право во рок од осум дена да поднесе жалба до:
в) Агенцијата за администрација, односно до надлежен орган во согласност со Законот за административни службеници
- Оценувањето на административниот службеник, кој во текот на годината за која се врши оценувањето, преку постапка на мобилност е распореден, односно преземен на друго работно место, го врши:
в) новиот, врз основа на писмен извештај од претходниот оценувач
- Годишната оцена на административниот службеник може да биде: „А”- доколку има вредност од 4,51 до 5,00; „Б”-доколку има вредност од 3,51 до 4,50; „В”- доколку има вредност од 2,51 до 3,50; „Г”- доколку има вредност од 1,51 до 2,50 и „Д”- доколку има вредност од 1,00 до 1,50
а) точно
- Административните службеници, освен оние кои со Изборниот законик се ослободени, се должни да учествуваат во работата на органите во кои се избрани за организирање и спроведување на изборна постапка, односно попис на населението во Република Македонија
а) точно
- Административниот службеник е лично одговорен за вршењето на работите и работните задачи од работното место
а) точно
- Административниот службеник одговара дисциплински доколку стори повреда на службената должност
а) точно
- Одговорноста за сторено кривично дело, односно прекршок, не ја исклучува дисциплинската одговорност
а) точно
- Дисциплинската неуредност како вид на дисциплинска одговорност на административниот службеник подразбира полесна повреда на работната дисциплина, на работните задачи, на угледот на институцијата или на угледот на административниот службеник:
а) точно
- Дисциплински престап како вид на дисциплинска одговорност на административниот службеник подразбира потешка повреда на службената должност, на работната дисциплина, на угледот на институцијата или на угледот на административниот службеник:
а) точно
- Незаконитото располагање со материјални и финансиски средства од страна на административниот службеник претставува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник не дојде на работа два работни дена во текот на една календарска година без оправдување, сторува:
б) дисциплинска неуредност
- Доколку административниот службеник злоупотреби лични или доверливи податоци, сторува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник одбие да оди на стручно оспособување и усовршување на кое институцијата во која работи го упатува, сторува:
б) дисциплинска неуредност
- Доколку административниот службеник искажува и застапува политичко уверување во вршењето на работните задачи, учествува во изборни активности или на други јавни настапи од таков карактер во текот на работното време, или го доведува во прашање својот статус на административен службеник со вршење на партиски активности, со носење или истакнување на партиски симболи во работната просторија, сторува:
б) дисциплински престап
- Одбивањето да даде или давањето неточни податоци на институциите, граѓаните или правните лица, во случаи кога давањето податоци е утврдено со закон, за административниот службеник значи извршување на:
б) дисциплински престап
- Повторувањето на дисциплинската неуредност повеќе пати претставува дисциплински престап:
а) точно
- Злоупотребата на боледувањето од страна на административниот службеник претставува:
б) дисциплински престап
- Внесувањето и употребата на алкохол во работните простории, или работење под дејство на алкохол или наркотични средства од страна на административниот службеник претставува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник не се придржува кон прописите за заштита од болест, безбедност и здравје при работа и на прописите за заштита на животната средина, тоа претставува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник го поставува личниот финансиски интерес во судир со положбата и статусот на административниот службеник, тоа претставува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник како член на изборен орган се вклучи во спречување на избори и на гласање, го повредува избирачкото право на избирачите, ја ограничува слободата на определување на избирачите, врши поткуп при избори, ја повредува тајноста на гласањето, уништува изборни исправи или врши изборна измама, тоа претставува:
б) дисциплински престап
- Примањето подароци или друг вид на корист од страна на административниот службеник претставува:
б) дисциплински престап
- Доколку административниот службеник неоправдано не го извести непосредно претпоставениот административен службеник, секретарот, односно раководното лице на институцијата во која не се назначува секретар, за спреченоста за недоаѓање на работа во рок од три часа, тоа претставува:
б) дисциплинска неуредност
- Со одлука за утврдена дисциплинска неуредност на административниот службеник може да му биде изречена една од следниве дисциплински мерки: писмена опомена или парична казна во висина од 20% од висината на едномесечниот износ на нето платата исплатена во последниот месец пред дисциплинска неуредност, во траење од еден до три месеци
а) точно
- Со одлука за утврден дисциплински престап на административниот службеник може да му биде изречена една од следниве дисциплински мерки: парична казна во висина од 30% од висината на едномесечниот износ на нето платата исплатена во последниот месец пред дисциплинскиот престап во траење од еден до шест месеци; распоредување на работно место во непосредно пониско ниво и престанок на работниот однос кога настапиле штетни последици за институцијата, а притоа не се утврдени олеснителни околности за административниот службеник кој го сторил престапот
а) точно
- Дисциплинската мерка против административниот службеник кој сторил дисциплинска неуредност ја изрекува:
в) секретарот, односно раководното лице на институцијата во која не се назначува секретар
- Против донесената одлука за дисциплинска мерка за дисциплинска неуредност, односно, за дисциплински престап, административниот службеник има право на жалба
а) точно
- Начинот на водење на дисциплинската постапка и образецот за тајното гласање на членовите на дисциплинската комисија го пропишува:
б) Министерот за информатичко општество и администрација
- Иницијатива за покренување на дисциплинска постапка против административен службеник со соодветно образложение има право да поднесе:
в) секој административен службеник и друго лице, во согласност со закон или Државната изборна комисија, Државниот завод за статистика и Државниот испитен центар
- Предлог за покренување на дисциплинска постапка против административен службеник поднесува:
в) непосредно претпоставениот административен службеник, како и секретарот, односно, раководното лице на институцијата во која не се назначува секретар
- Доколку повредата на службената должност повлекува и кривична одговорност, дисциплинската постапка за утврдување на одговорност на административниот службеник застарува во рок од:
б) две години од денот на дознавањето за повредата
- Задршката од плата на име изречени парични казни на административниот службеник за сторени дисциплински неуредности или дисциплински престапи, во текот на еден месец не може да го надмине износот од:
б) една третина од износот на неговата вкупна нето плата за тој месец
- Постапката за утврдување на материјална одговорност на административниот службеник, почнувајќи од денот на донесување на решението за формирање на комисијата за утврдување на материјална одговорност не може да се води подолго од:
б) 60 дена
- Доколку административниот службеник на работа или во врска со работата, намерно или од крајна небрежност, предизвика штета на институцијата, и доколку низ соодветна постапка се потврди дека е одговорен за настанатата штета, штетата ја надоместува:
в) административниот службеник лично
- Доколку административниот службеник во вршењето на работите и работните задачи предизвика материјална штета кон трети лица, институцијата е должна да ја надомести направената материјалната штета
а) точно
- Платите и надоместоците на плати на административните службеници се обезбедуваат од:
в) Буџетот на Република Македонија, буџетите на единиците на локалната самоуправа, како и од други извори на средства утврдени со закон
- Платите на административните службеници:
в) се пресметуваат во бруто износ, а се исплатуваат во нето паричен износ еднаш месечно во тековниот месец за претходниот месец
- Платата на административниот службеник се состои од:
в) основна компонента и исклучителна компонента
- Основната компонента на платата на административниот службеник ја сочинуваат: делот на плата за степен на образование, делот на плата за ниво и дел на плата за стаж:
а) точно
- Делот на плата за степен на образование, делот на плата за ниво и делот на плата за стаж на административните службеници се вреднуваат со:
б) бодови
- Делот на плата за работниот стаж на административниот службеник се вреднува во износ од:
б) 0,5% од деловите на платата за степен на образование и за ниво, за секоја навршена година работен стаж, а најмногу до 20%
- Исклучителната компонента на платата на административните службеници ја сочинуваат: додатокот на плата за посебни услови за работа, додатокот на плата заради прилагодување кон пазарот на трудот и/или додатокот на плата за ноќна работа, работа во смени и прекувремена работа:
а) точно
- За време на штрајк, доколку се исполнети сите законски услови, административниот службеник има право на плата во висина од:
в) 60% од платата што ја примил претходниот месец
- На административниот службеник му престанува работниот однос: со спогодба; по негово барање; по сила на закон и во други случаи утврдени со овој и друг закон и колективен договор
а) точно
- Доколку на административен службеник му престане државјанството на Република Македонија, со денот на доставувањето на решението за отпуст од државјанството на Република Македонија му престанува работниот однос по сила на закон
а) точно
- Доколку административен службеник биде осуден за кривично дело во врска со службената должност, со денот на правосилноста на пресудата му престанува работниот однос по сила на закон
а) точно
- На административниот службеник му престанува работниот однос по сила на закон поради издржување на казна затвор во траење подолго од шест месеци, со денот на започнувањето на издржување на казната
а) точно
- На административниот службеник му престанува работниот однос по сила на закон ако неоправдано отсуствува од работа најмалку три работни дена последователно во еден месец
а) точно
- На административниот службеник му престанува работниот однос по сила на закон ако органот на државната управа надлежен за инспекциски надзор во рок од една година утврди дека вработениот е вработен спротивно на одредбите од Законот за административни службеници
а) точно
- Инспекциски надзор над спроведувањето на одредбите од Законот за административни службеници и на прописите донесени врз основа на овој закон, врши:
б) Државниот управен инспекторат
- Формата и содржината на интерниот оглас, начинот на поднесување на пријавата за унапредување, начинот на спроведување на административната селекција и интервјуто, како и начинот на нивно бодирање и максималниот број на бодови од постапката на селекција, во зависност од категоријата на работно место за кое е објавен јавниот оглас, ги пропишува:
в) Министерот за информатичко општество и администрација
(од Закон за административни службеници)
Формата и содржината на интерниот оглас, начинот на поднесување на пријавата за унапредување, начинот на спроведување на административната селекција и интервјуто, како и начинот на нивно бодирање и максималниот број на бодови од постапката на селекција, во зависност од категоријата на работно место за кое е објавен јавниот оглас, ги пропишува министерот.
- Испитот за административно управување го организира и спроведува:
б) Агенцијата за администрација во соработка со Министерството за информатичко општество и администрација
- Директорот на Агенцијата за администрација се именува за период од:
б) шест години
- Меѓусебните права и обврски на институцијата и на административниот службеник кој е упатен на специјализирана обука за потребите на институцијата се уредуваат со …
в) писмен договор во кој се утврдува точниот датум до кој административниот службеник не може да побара престанок на работниот однос, како и неговата материјална одговорност сразмерна на средствата потрошени за реализација на обуката, доколку по негова вина или на негово барање му престане работниот однос пред утврдениот датум
- Менторството како метод на пренесување на знаења и вештини меѓу административните службеници може да биде:
в) советодавно или практично
- Министерството за политички систем и односи меѓу заедниците дава согласност при донесувањето на годишниот план за вработување на:
а) органите на државната управа
- Постапката за селекција за вработување на административен службеник се состои од:
а) три фази
- При постапката на унапредување се почитува начелото за соодветна и правична застапеност:
а) точно
- Годишната програма на генерички обуки за административни службеници ја донесува:
в) Министерот за информатичко општество и администрација
- Практичното менторство се остварува преку :
а) набљудување на работата на менторираниот административен службеник, постојани консулатции и преку практична работа и се врши заради развој на посебните компетенции на вработениот.
- Во индивидуалниот план кој се подготвува за стручно усовршување на административен службеник се утврдува:
а) потребата за стручно усовршување на административниот службеник заради ефикасно извршување на утврдените работни цели и задачи и потребата од развој и унапредување на работните компетенции
- Полугодишното интервјуто, како дел од процесот на континуирано следење на ефектот на административниот службеник од страна на непосредно претпоставениот административен службеник, се спроведува:
а) еднаш во годината
- Работата на административниот службеник, во однос на квалитетот, ефективноста и ефикасноста на работењето, почитувањето на роковите и нивото на исполнување на утврдените работни цели и задачи, нивото на вклученост и посветеност на работата, придонесот во реализацијата на стратешкиот план на институцијата, реализацијата на индивидуалниот план за стручно усовршување и однесувањето на административниот службеник, имајќи го предвид и извештајот од полугодишното интервју, може да биде оценета од страна на оценувачот:
б) со оценка “1”, “2”, “3”, “4” или “5”
- Постапката за селекција при вработување на административен службеник се состои од три фази и тоа:
а) административна селекција, испит за административен службеник, проверка на веродостојноста на доставените докази и интервју.
- Испитот за административен службеник се состои од два дела и тоа:
а) стручен дел и дел за проверка на знаење на еден од трите најчесто користени јазици на ЕУ (англиски, француски, германски)
- Унапредување на административните службеници се врши преку објавување на:
а) интерен оглас на веб страната на институцијата и на Агенцијата за администрација.
- Административен службеник кој се пријавува на интерен оглас треба да ги исполнува следните услови:
в) да е вработен во институцијата која објавува интерен оглас, да ги исполнува општите и посебните услови за пополнување на работното место пропишани за соодветното ниво во овој закон и во актот за систематизација, да е оценет со оцена „особено се истакнува” или „се истакнува” при последното оценување, да е на работно место на непосредно пониско ниво од работното место за кое е објавен интерниот оглас и тоа најмалку две години и да не му е изречена дисциплинска мерка во последната година пред објавувањето на интерниот оглас
- На административниот службеник кој е оценет со годишна оценка “А“ му се доделува:
надоместок за успешност во работењето во висина на платата примена во последниот месец во годината за која оценувањето.
- На административниот службеник кој е оценет со годишна оценка “А“ му се доделува надоместок за успешност во работењето во висина на платата примена во последниот месец во годината за која се вршело оценувањето, доколку:
а)во буџетот на институцијата, се обезбедени средства за таа намена, а за тоа одлучи секретарот, односно раководното лице на институцијата, врз основа на предлог на непосредниот раководител.
- Доколку административниот службеник биде оценет со оцена “Д“ му престанува работниот однос:
а) доколку два пати последователно биде оценет со оцена “Д“ или најмалку три пати во последните пет години.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Административниот службеник, во случајов, Ѓ. Л., за својата работа и своите постапки одговара пред:
Одговор 2: Непосредно, раководниот службеник и пред раководното лице на секторот (Мирјана Ј. + раководното лице на секторот).
Прашање 2: Административниот службеник Ѓ. Л., во погоре опишаниот случај постапувал:
Одговор 3: Постапувал во согласност со добиените инструкции од непосредно раководното лице.
Прашање 3: Административниот службеник Ѓ. Л. за својата дилема, можел да го извести:
Одговор 2: Раководното лице на ниво на сектор (претпоставен на Мирјана Ј.).
Прашање 4: Раководителката Мирјана Ј. за своите постапки:
Одговор 3: Не дала докази и иако експлицитно не му се заканила, го потсетила на постоењето можност тој да не биде унапреден со што влијаела врз постапките на Г. Л.
Прашање 5: Административниот службеник Г. Л.:
Одговор 3: Постапил погрешно, бидејќи не се спротивставил на притисокот кој врз него го врши друг административен службеник, во случајов неговиот претпоставен.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Административниот службеник Митко. С.:
Одговор 2: Смее да конзумира алкохол.
Прашање 2: Административниот службеник Митко С., смее да:
Одговор 1: Посетува забави и културно-рекреативни активности.
Прашање 3: Административниот службеник Митко С., во приватниот живот:
Одговор 1: Треба да се однесува во согласност со законските норми.
Прашање 4: Административниот службеник Митко С.:
Одговор 3: Треба да покаже однесување кое на никој начин нема да ја намали довербата на јавноста во државната служба.
Прашање 5: Административниот службеник, во случајот Митко С.:
Одговор 3: Надвор од работното време не мора да ги почитува правилата за однесување со останатите за време на службата, но, сепак, треба да внимава и на своето приватно однесување.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Лицето С. К. со своите постапки:
Одговор 1: Врши политичка дејност преку јавно изразување на своите определби и особено дистрибуција на материјали и памфлети.
Прашање 2: Со активностите кои ги презема лицето С. К.:
Одговор 3: Самото споменување и истакнување на политичката припадност е непожелно и недозволиво.
Прашање 3: Однесувањето на административниот службеник С.К.:
Одговор 2: Ја поткопува довербата на граѓаните во неговата способност непристрасно да ја извршува професијата.
Прашање 4: Административниот службеник С. К.:
Одговор 1: Размислува исклучиво на своите лични интереси.
.
Прашање 5: Постапката на административниот службеник С. К.:
Одговор 3: Дава погрешна слика за можностите за напредок по пат на политичка активност.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Во своите постапки Јана Л., со средствата кои ѝ се доверени:
Одговор 3: Се служи за службени, но често и за приватни цели.
Прашање 2: Јана Л., средствата кои ѝ се доверени за работа:
Одговор 3: Не ги користи секогаш економично.
Прашање 3: Јана Л., со средствата кои ѝ се доверени за работа:
Одговор 3: Располага ненаменски, бидејќи материјалите и средствата за работа редовно ги користи за приватни цели.
Прашање 4: Со користењето и особено со преземањето и со изнесувањето на средствата без најава и задолжување, Јана Л.:
Одговор 3: Води сметка употребените средства да не бидат оштетени.
Прашање 5: За својата постапка, Јана Л.:
Одговор 2: Ќе одговара дисциплински.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Административниот службеник Коле Т.:
Одговор 2: Смеел, но доколку го најавел тоа.
Прашање 2: Административниот службеник Коле Т.:
Одговор 1: Знаел за правилото кога може да се користи службено возило за приватни цели.
Прашање 3: Однесувањето на Коле Т., го оценувам како:
Одговор 2: Главно одговорно, но во случајот неправилно.
Прашање 4: Во опишаната ситуација:
Одговор 3: Несвесно ја довел во прашање својата професионалност, но имал обврска да размисли за потенцијалните ризици.
Прашање 5: Во опишаната ситуација, Коле Т.:
Одговор 3: Води сметка службеното возило да не биде оштетено.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Во дадената ситуација, шалтерскиот работник Бурим М.:
Одговор 1: Има обврска да ги информира клиентите за новата програма.
Прашање 2: Во дадената ситуација, извршувањето на своите обврски, од Бурим М. се очекува:
Одговор 1: Да постапува со учтивост и пресретливост.
Прашање 3: На позицијата на која работи, Бурим М. има обрска:
Одговор 2: Да обезбедува квалитетни информации.
Прашање 4: Начинот на кој се поставил Бурим М., во дадената ситуација:
Одговор 2: Селективно ги третира странките.
Прашање 5: Со своето однесување, Бурим М.:
Одговор 3: Прави постапка со која се афектира лично јавноста, но и репутацијата на институцијата.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Во случајот, државната службеничка Флора А.:
Одговор 3: Не нуди најдобри можни стандардни услуги.
Прашање 2: Флора А., во постапката за набавка на услуга – градење тим (тим билдинг):
Одговор 2: Во голема мера може да го олесни пристапот до информации.
Прашање 3: Во ваквата постапка, државната службеничка Флора А.:
Одговор 2: Одбива да ги изврши работните задачи на најбрз и ефикасен начин.
Прашање 4: Ваквата постапка на Флора А.:
Одговор 1: Може значително да му наштети на угледот на институцијата.
Прашање 5: Со ваквата своја постапка, Флора В.:
Одговор 3: Не доставува информации навремено, а тоа може да предизвика недостиг во документацијата.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Во погоре опишаниот случај, административните службеници во меѓусебната комуникација:
Изразуваат конфликтно однесување.
Прашање 2: Административниот службеник Славчо М.:
Е предизвикан од претходни провокации и незадоволства.
Прашање 3: Административниот службеник Славчо М. Ч.:
Дава штетни изјави за институцијата.
Прашање 4: Розита С.:
Има подеднаква одговорност во настанатиот конфликт.
Прашање 5: Славчо М. и Розита С., настанатата конфликтна ситуација:
Требало да ја разрешат на изолирано место.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Почитувањето на работното време:
Е обврска која мора да се почитува.
Прашање 2: Државните службенички Катерина Р. и Елеонора П.:
Непочитување на законските регулативи и процедури.
Прашање 3: Во погоре опишаната ситуација за доцнењето, одговорност има:
Двете колешки се подеднакво одговорни за себе.
Прашање 4: Катерина Р. и Елеонора П.:
Го игнорирале целосно усното предупредување.
Прашање 5: Катерина П. и Елеонора П.:
Треба да бидат минимално казнети на плата, бидејќи веќе биле опоменати.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Вработениот во државната администрација, во случајот Ленора З.:
Треба да го следи кодексот за облекување на работното место.
Прашање 2: Во конкретниот случај, административниот службеник Ленора З.:
Треба да негува формален стил.
Прашање 3: Со своето вообичаено облекување, Ленора З.:
Предизвикува непотребно внимание кај странките.
Прашање 4: Облекувањето на административните службеници на работното место:
Сепак, треба да е одраз на карактерот на институцијата во која работат.
Прашање 5: Формалното облекување во јавната служба:
Изразува почит кон институцијата, соработниците, колегите и странките.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Една од обврските на административните службеници, во случајот шалтерскиот работник е:
Одговор 1: Го олеснува пристапот до информациите.
Прашање 2: Со своите странки/клиенти, административниот службеник е должен да се однесува:
Одговор 3: Учтиво и љубезно.
Прашање 3: Во опишаната ситуација, шалтерскиот работник:
Одговор 1: Не се грижи за обезбедување квалитет на услугата.
Прашање 4: Ситуациите во кои странката е незадоволна како во случајот:
Одговор 2: Често бараат арбитрирање од страна на непосредно претпоставениот.
Прашање 5: Во однесувањето кон странката, шалтерскиот работник:
Одговор 3: Мора да ги отстрани сите свои предрасуди кон странките.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Блерта Р.:
Одговор 1: Го почитува авторитетот на својот претпоставен.
Прашање 2: Блерта Р.:
Одговор 1: Се сомнева во правилноста на своите постапки.
Прашање 3: Блерта Р.:
Одговор 3: Не потклекнала на притисокот од страна на раководителот.
Прашање 4: Блерта Р.:
Одговор 2: Постапува правилно, бидејќи е свесна за пропустите на предметот.
Прашање 5: Блерта Р.:
Одговор 2: Покажува дека, пред сè, се води од вредностите како чесност, вистинитост и правичност.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Државиот службеник, во случајот Милена К.:
Одговор 1: Има обврска да се грижи за угледот на институцијата.
Прашање 2: Во опишаниот случај, Милена С.:
Одговор 1: Се доведува во ситуација на судир на ставови.
Прашање 3: Административниот службеник, во случајот Милена С.:
Одговор 1: Треба да има свое мислење.
Прашање 4: Официјалниот став на институцијата:
Одговор 3: Може, но не мора да се разликува од личниот став.
Прашање 5: Во опишаната ситуација, Милена С.:
Одговор 1: Е повикана да изрази официјален став на институцијата.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: При извршувањето на обврските државните службенички, во случајот Винета С. и Фатма К.:
Одговор 1: Треба првенствено да се водат од потребите и можностите на институцијата.
Прашање 2: За извршување на задачата за изработка на план, двете службенички:
Одговор 1: Имале соодветни компетенции сами да предложат план.
Прашање 3: Административните службенички во случајот, Винета С. и Фатма К.:
Одговор 3: Не смеат на никој начин да ја злоупотребат службата за своја корист.
Прашање 4: Административниот службеник, во случајот Фатма К.:
Одговор 2: Се однесувале на начин кој покажува грижа за интересите на институцијата.
Прашање 5: Административните службенички, во случајот Винета С. и Фатма К.:
Одговор 2: Кога прават проценка не смеат да нудат предности, кои по која било основа би биле поврзани со неговиот статус на административен службеник.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Вработените во државната служба и особено во здравствениот сектор, како во случајот:
Одговор 1: Можат да придонесат кон подобрување на услугите во здравството за граѓаните.
Прашање 2: Вообичаено е од вработените во државната служба да се очекува да:
Одговор 1: Бидат насочени кон застапување на јавниот интерес.
Прашање 3: Административниот службеник, во случајот Бојан Н.:
Одговор 1: Го застапува јавниот интерес на сите граѓани.
Прашање 4: За својата заложба за остварување на развојните цели во општеството:
Одговор 3: Треба да служи за пример на совесен и примерен модел на однесување.
Прашање 5: Во својата работа, административниот службеник, како во случајот Бојан Н.:
Одговор 1: Е должен да ги почитува принципите на хуманост, еднаквост и социјална правда.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Како и сите други институции, административните службеници во МВР треба:
Одговор 1: Да ги почитуваат начелата на навременост и редослед на барањата еднакви за сите граѓани.
Прашање 2: Административниот службеник, во случајот Јосиф С., е должен со граѓаните:
Одговор 1: Да постапува љубезно и со должна почит.
Прашање 3: Во опишаната ситуација во МВР имаме:
Одговор 1: Давање приоритет (фаворизирање) на дел од граѓаните.
Прашање 4: Административниот службеник, во случајот Јосиф С.:
Одговор 3: Создава конфликтна ситуација, наместо тимска работа и соработка.
Прашање 5: Јосиф С., со своето однесување:
Одговор 2: Покажува непрофесионалност во работењето и неследење на правилата и процедурите.
Кодекс за административни службеници
Прашање 1: Во своето работење, административниот службеник:
Одговор 3: Не смее да постапува со намера за лична корист или.
Прашање 2: Во погоре опишаната ситуација, евидентна е:
Одговор 1: Намера за остварување лична цел.
Прашање 3: Административниот службеник, во случајот Елизабета Р., во своето постапување:
Одговор 3: Ја злоупотребува позицијата за сметка на својот и угледот на институцијата.
Прашање 4: Во дадената ситуација, Елизабета Р.:
Одговор 2: Ги користи предностите на позицијата и статусот на административен службеник.
Прашање 5: Младата претприемачка Јулија И.:
Одговор 1: Правилно постапила што го пријавила ваквото однесување на службеничката.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Во конкретно опишаниот случај, имаме:
Одговор 3: Ситуација на непочитување на редот, дисциплината и професионалното однесување.
Прашање 2: Однесувањето на Марија О.:
Одговор 3: Е лош пример за однесување со колегите и претпоставените на работното место.
Прашање 3: За своето однесување, службеничката Марија О.:
Одговор 3: Не треба директно да биде казнета.
Прашање 4: Административниот службеник, додека е на работното место, смее:
Одговор 2: Да води концизни и кратки разговори.
Прашање 5: Фактот што службеничката Марија О. е пред пензија:
Одговор 1: Не го менува фактот дека таа ги вознемирува и им пречи во работата на колегите.
.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Под уредно и соодветно облекување на работното место, се подразбира:
Одговор 2: Пристојно облекување, лична хигиена и грижа и хигиена за просторот.
Прашање 2: Административниот службеник во односите со клиентите и колегите, а поврзани со кодексот на облекување, должен е:
Одговор 1: Да се грижи за својата хигиена во мера која нема да ја наруши атмосферата за блискост и комуникација.
Прашање 3: Аадминистративниот службеник кој ќе забележи реакција во однесувањето на колегите заради наведените причини:
Одговор 1: Треба да го коригира своето однесување и да ја подобри својата уредност и хигиена.
Прашање 4: Доколку административниот службеник, кој неформално е предупреден за незадоволителната уредност, не стори ништо, непосредно претпоставениот е должен:
Одговор 1: Усно да го предупреди.
Прашање 5: Незадоволителната хигиена кај административните службеници може:
Одговор 2: Да го наруши угледот на институцијата и администрацијата воопшто.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Административниот службеник, во случајот Андон М.:
Одговор 1: Ја претставува институцијата во која работи и општо администрацијата.
Прашање 2: Приватниот живот на административниот службеник Андон М. и неговото однесување во јавност:
Одговор 1: Е и грижа на институцијата во која работи.
Прашање 3: Со однесувањето во погоре опишаната ситуација, Андон М.:
Одговор 2: Го нарушува личното, но и достоинството на институцијата во која работи.
Прашање 4: Со своето однесување во опишано во ситуацијата погоре, Андон М. испраќа порака дека:
Одговор 3: Работењето во државна институција е дозволено и за лица со неугледно однесување.
Прашање 5: За вакво и слично однесување, како во случајот со Андон М.:
Одговор 1: Институцијата треба да преземе сериозни мерки за расветлување и соодветно постапување.
Kодекс за административни службеници
Прашање 1: Во своето работење административниот службеник, во случајот Далибор К., должен е:
Одговор 1: Да се грижи за безбедноста на доверените предмети.
Прашање 2: Во своето вообичаено работење, административниот службеник Далибор К.:
Одговор 3: Обично бил беспрекорно организиран.
Прашање 3: Постапката во која се изгубени документи во ситуацијата погоре:
Одговор 1: Битен пропуст во начинот на организирање предмети и чување информации.
Прашање 4: Административниот службеник, во случајот Далибор К.:
Одговор 2: Направил пропуст во протоколот за пристап до документи и соодветно чување доверливи информации.
Прашање 5: Во опишаната ситуација, административниот службеник Далибор К., требало:
Одговор 2: Да обрне посебно внимание заради преземените градежни работи и можниот зголемен проток на лица.
Управување со проекти
Прашање1: Како треба да биде нивниот пристап според методологијата на ЕУ за УПЦ за поставување и разработка на една проектна идеја?
Да го дефинираат проблемот.
– Да проверат дали решавањето на проблемот, односно проблематиката е во одредени приоритети на ЕУ.
– Да проверат дали проблематиката е поврзана и со одредени национални стратегии или приоритети и програми во рамките на Министерството.
– Да ги дефинираат целите и резултатите.
– Да разработат проектна скица и предлог-буџет.
– Да пронајдат релевантни партнери, засегнати страни и крајни корисници и да ги инволвираат вo проектната замисла и проектниот план.
– Да подготват апликација во согласност со отворениот повик во рамките на ЕУ или националната проектна програма.
– Да добијат одобрување и да започнат со реализација на проектот.
Прашање 2: Каде, во суштина, најмногу погрешил тимот?
Не направил корелација на проблематиката со приоритетите на ЕУ и со националните приоритети.
Прашање 3: Која е клучната насока за конципирање проекти на ЕУ, од што прво се поаѓа?
Поврзувањето на проблемот што треба да се реши преку проектот со приоритетите на ЕУ и со националните стратегии и приоритети.
Прашање 4: Какви треба да се целите кои треба да се постигнат со проектот?
Стратегиски – решаваат проблеми и потреби зацртани со долгорочните стратегии за развој во регионот на ЕУ.
Прашање 5: Зошто методологијата на ЕУ за управување со проектен циклус, инсистира на стратегиската компонента на проектните цели?
Затоа што на тој начин се обезбедува интегриран пристап, кој го обезбедува паралелниот стратегиски развој на земјата со дефинираниот стратегиски развој на регионот на ЕУ.
Прашање1: Дали менаџментот на Моја кариера можел самостојно да одлучува како ќе ги направи подготовките?
Може самостојно, но треба да почитува и одредени правила и насоки кои произлегуваат од единствените принципи на методологијата за УПЦ.
Прашање2: Дали секој проект мора да има назначено одговорен проектен менаџер или таа функција можат во исто време да ја извршуваат повеќе лица?
Не може.
Прашање 3: Каква е улогата на проектниот менаџер?
Тој е лидер на тимот и има целосна одговорност за управувањето и менаџирањето на конкретниот проект.
Прашање 4: Која е улогата на проектниот тим?
Да ги почитува хиерархиските канали на комуникација и рамноправно да партиципира кон напорите за остварување на проектните цели и постигнување на проектните резултати.
Прашање 5: Кои се чекорите кои треба да ги преземе менаџментот на Моја кариера за да го започнат проектот во согласност со методологијата за УПЦ?
Да направат детален проектен план;
– Врз основа на планот, да дефинираат потребно ниво на експертиза и да изберат тим во согласност со стручноста и со потребните компетенции;
– Да ги вклучат засегнатите страни заедно со членовите на тимот во детална разработка на проектниот план;
– Да извршат поделба на задачите и да ги прецизираат резултатите според фазите и приоритетот на испорака;
– Да организираат промотивен настан, со кој ќе го означат почетокот на проектот, преку конкретна реализација на дел од задачите и постигнување првични краткорочни цели.
Прашање1: Дали ваквиот пристап е соодветен?
Не, затоа што се потребни значителни интервенции.
Прашање2: Дали и во кој дел од пристапот вие најмногу би интервенирале?
Во повеќе сегменти, стратегиската интеграција, дефинирање на целите, па потоа разработка на задачите.
Прашање 3: Дали констатирате одредени пропусти во пристапот и од какво значење се тие?
Има големи пропусти кои се однесуваат на клучната препорака на ЕУ за обезбедување интегриран пристап.
Прашање 4: Во што се состои суштината на интегрираниот пристап?
Во обезбедување интеграција со приоритетите на ЕУ и со националните стратегиски приоритети.
Прашање 5: Каков всушност треба да биде пристапот на тимот кон разработката на проектната идеја?
Да утврди прво дали проблематиката е во соодветна корелација со одредени ЕУ и национални приоритети и врз основа на тоа да го предефинира проблемот, односно да ги постави општите и конкретните цели.
Прашање1: Дали ваквиот избор на тим е целосно правилен?
Не, тимот треба да биде целосно оформен со точно прецизирани одговорности, задачи и надлежности.
Прашање2: Дали изборот на правилен тим има голема важност за реализацијата на тимот?
Изборот на тимот има суштинско значење, и најдобриот проектен менаџер нема да успее да го реализира проектот доколку има на располагање несоодветен тим.
Прашање 3: Дали во овој случај извршителите можат да се назначат за повеќе различни работи или нивното работно место треба да биде точно профилирано?
Извршителите можат да бидат мултидисциплинарни, но, сепак, за успешноста на проектот е многу важно нивниот ангажман да произлегува од нивната основна стручност и експертиза.
Прашање 4: Дали и во кој дел ваквиот избор на тим може да се подобри?
Треба да се подобри со назначување и други одговорни проектни менаџери и со специфицирање на надлежностите на извршителите.
Прашање 5: Кога вие би го составувале тимот, дали нешто би промениле и како би го поставиле?
Ќе го подобрам со следниов избор:- Главен проектен менаџер;- Менаџер за буџет:- Менаџери за комуникација со сите засегнати страни: универзитети, средни училишта, работодавачи;- Менаџер за односи со јавност и маркетинг;- Проектни извршители, распределени по области;- Проектни асистенти и практиканти.
Прашање1: Дали вака поставените фази одговараат во согласност со методологијата за УПЦ?
Не, и мора да претрпат значајни измени за да можат да се почне со пополнување на апликацијата.
Прашање2: Дали проектниот тим мора да се придржува до одредени фази за да направи добар проектен концепт?
Мора, и тоа е дел од методологијата којашто е условена од страна на ЕУ за УПЦ (управување со проектен циклус).
Прашање 3: Која е суштинската разлика меѓу фазата на реализација и фазата на завршување?
Фазата на реализација го означува целиот тек на проектот од неговиот реален почеток до неговиот крај, а фазата на завршување ги опфаќа активностите кои следат по суштинското завршување на проектот (финална евалуација, ревизија и документирање на стекнатото искуство и знаењето од реализираниот проект).
Прашање 4: Што всушност претставува фазата на планирање?
Планирање на целиот тек на активностите кои се поврзани со задачите за остварување на целите со користење на сите ресурси во текот на времетраењето на проектот, од неговиот почеток до неговото завршување.
Прашање 5: Кога вие би го претставувале тимот на МТСП, со кои фази би го направиле концептот, пред да го дадете на одобрување и пред да започнете со пополнување на апликацијата?
Би ги вклучил фазите за анализа на проблемот и целта (проблемите и целите) и нивното интегрирање со стратегиските ЕУ и националните насоки и анализа на опкружувањето со интегрирање на засегнатите страни.
Прашање1: Дали овој е вистинскиот датум за почеток на проектот?
Не, вистинскиот датум е датумот којшто во договорот за реализација на проект помеѓу тимот на Моја кариера и донаторот, е утврден како датум за почеток на проектот.
Прашање2: Дали прашањето за датумот за почеток на проектот има суштинска важност за самиот проект?
Има суштинско значење затоа што токму од тој датум почнува и суштинската реализација на проектот со сите негови компоненти.
Прашање 3: Дали еден проект може да има повеќе датуми со кои ќе се означува неговиот почеток и кои би биле тие?
Може, едниот датум да биде датумот кога е потпишан договорот за реализација на проектот меѓу реализаторот и донаторот, а вториот доколку со договорот е определен посебен датум со кој се означува и суштинскиот почеток на проектот (организација на одреден промотивен настан).
Прашање 4: Со кои останати сегменти од проектниот циклус е поврзан датумот за почеток на проектот?
Со сите проектни аспекти и компоненти.
Прашање 5: Врз кои параметри се одразува датумот на почеток на проектот?
Ефикасноста и ефективноста на проектот, што се утврдува со завршната ревизија.
Прашање1: Дали изготвувањето начелен план при подготовката на проектниот концепт има суштинско значење за натамошната изработка на апликацијата?
Има значење и пожелно е да се изработи во иницијалната фаза.
Прашање2: Дали и во што се состои значењето на начелниот проектен план во иницијалната фаза?
Дава целосен увид на сите проектни компоненти и зависности што овозможува понатаму полесно пополнување на проектната апликација.
Прашање 3: Дали изработката на предлог-буџет има значење во иницијалната проектна фаза?
Има значење за да даде основен увид во трошоците и дали проектот може да се вклопи со проектно-определената финансиска рамка.
Прашање 4: Дали изработката на анализата за утврдување на проблемската конотација на проектот со ЕУ и со националните стратегии и приоритети, има суштинска важност во иницијалната проектна фаза?
Ја има најсуштинската важност, бидејќи станува збор за клучен критериум на ЕУ за одобрување кој било проект.
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на проектниот тим на МТСП, од каде прво би тргнале и на што најмногу би посветиле внимание во првичната иницијална проектна фаза?
Да направам предлог-концепт, кој ќе го посочи интегрираниот пристап на поврзување на проектната проблематика со ЕУ и со националните приоритети, со јасно дефинирани цели, задачи, фази на реализација и трошоци.
Прашање1: Која компонента недостига?
Мониторингот и контролата.
Прашање2: Кога во еден проект се вклучува мониторингот?
При целиот тек од почетокот до крајот на еден проект.
Прашање 3: Кое е најсуштинското значење на мониторингот?
Да се следат и да се документираат процесите со цел да се реагира навремено и по потреба да се изврши репланирање.
Прашање 3: Во согласност со проектната методологија, преку кои критични пресеци може да се направи контрола дали испорачаните резултати соодветствуваат со времето, реализирањето на предвидените задачи и остварувањето на зацртаните трошоци?
Увидот во зацртаните „Milestones“.
Прашање 5: Која клучна проектна придобивка ја обезбедува цикличниот и континуираниот процес на контрола, евалуација и репланирање?
Процесот на проектно учење и развој.
Прашање1: Дали вака претставените чекори за отпочнување со реализација на замислениот проект ги задоволуваат критериумите и методологијата за процесно ориентиран проектен менаџмент?
Во основа ги задоволуваат, но потребни се извесни подобрувања.
Прашање1: Што всушност претставува планот за реализација?
Опфат на параметрите: активности, задачи, цели, ресурси и време.
Прашање 3: Кој го имплементира планот?
Тимот од компанијата кому се доделени посебни задачи и обврски кои произлегуваат од планот за спроведување на проектот.
Прашање 4: Која компонента недостига во планот?
Обука на тимот: тим билдинг.
Прашање 5: Што всушност се постигнува со обуката на тимот, пред да се започне со некој проект?
Тимот да направи заеднички осврт кон планот и да ги усвои задачите, процесите и процедурите кои се зададени со проектот.
Прашање1: Зошто настанал овој проблем?
Заради неизбалансирани приоритети на топ менаџментот.
Прашање2: Дали ваквите проблеми можеле да се предвидат и кога?
Можело со внимателно планирање на ризиците и правилна анализа на внатрешните состојби.
Прашање 3: Кој ја носи вината за ваквиот развој на настаните?
Топ менаџментот.
Прашање 4: Кои чекори треба да ги преземе проектниот менаџер за го задржи проектот?
Да направи итен состанок со топ менаџментот за да се предефинираат стратешките и оперативните приоритети на компанијата, а со тоа и да се донесе одлука за судбината на проектот.
Прашање 5: Кога вие би биле на местото на проектниот менаџер, како вие би постапиле во овој случај?
Би инсистирале на замрзнување на сите активности сè додека не се создадат услови за да се продолжи според утврдените параметри од планот за проектот.
Прашање1: Која клучна препорака во фазата на иницијација е искористена за да се идентификуваат проектните области од заеднички интерес?
Проектот да се концентрира во рамките на заедничкиот содржател меѓу барањата и потребите на засегнатите страни, укажувањата на експертите и можностите и капацитетите.
Прашање2: Зошто проектот не се фокусирал кон издејствување одредени регулатива и стандарди?
Затоа што стандардите и регулативата значат поделени интереси меѓу засегнатите страни, локалната самоуправа и државните институции, кои имаат свои интереси, и туристичките организации (поединци), кои често имаат спротивни интереси.
Прашање 3: Дали со еден проект мора да бидат задоволени сите засегнати страни?
Да, но само како субјекти кои ќе земат активно учество во аспекти кои претставуваат заеднички интерес.
Прашање 4: Во каква стапица можел да потпадне проектот ако во фазата за иницијација не биле детектирани аспектите на спротивставени интереси и конфронтации?
Проектот не би потпаднал во никаква стапица од причини што проектите не секогаш позитивно ги тангираат сите засегнати страни.
Прашање 5: Дали и во кој сегмент проектниот фокус носи одреден атрибут, којшто би ја обезбедил неговата долгорочна одржливост?
Функционирањето на заеднички туристички портал и постојаното продуцирање нови курикулуми за обуки и развој на туристичките капацитети, се значајни атрибути кои можат да ја обезбедат одржливоста на проектот.
Прашање1: Со кој сегмент од евалуацијата ќе се истражи влијанието кое проектот го има врз достигнувањето на општата цел?
Мерење на влијанието на проектот во јавноста.
Прашање2: Дали за да се спроведе полугодишната еваулација, неопходно било да се избере надворешна консултантска куќа?
Во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, препорачливо е периодичните евалуации, па и завршната евалуација, да ги спроведува проектниот тим со интерни ресурси, но никаде не е наведено дека е забрането да се користи надворешна консултантска куќа.
Прашање 3: Со кој аспект од евалуацијата се утврдува сегментот на ефикасност и ефективност?
Проверка на реално постигнатите резултати.
Прашање 4: Што се проверува со сегментот за проверка на употребата на формите и начините на писмена и усна комуникација?
Употребата на стандардизираните документи, процедури и форми за комуникација.
Прашање 5: Кој сегмент во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, не е опфатен со понудениот концепт на споменатата евалуација?
Следење на проектната одржливост.
Прашање1: Дали ваквата поделба на тимот може да ги даде посакуваните резултати?
Проблемот и целите претставуваат суштински дел и е речиси невозможно независно да се работи и на двата дела.
Прашање2: При анализата на главниот проблем, што всушност се добива како крајно пополнета форма?
Дрво на проблеми.
Прашање 3: Во фазата на анализи, ако проблемот станува цел, тогаш дрвото на проблеми станува?
Дрво на цели.
Прашање 4: Во фазата на анализа, пред да се започне со анализата на проблемите и целите, која анализа треба да биде завршена?
Анализа на засегнатите страни, нивните проблеми и потреби (цели).
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на тимот на МТСП, а со цел да обезбедите поголема кохерентност и конзистентност во проектната елаборација (пополнување на апликацијата), што би презеле?
Во тимот би вклучил и претставници на засегнатите страни, а би повикал и странична експертска помош или лица со веќе докажано позитивно искуство во пополнување проектни апликации на ЕУ.
Прашање1: Која конкретен сегмент недостига од фазата на анализи?
Анализи на стратегијата/алтернативите: идентификување различни стратегии за постигнување на целите, одредување на главните цели (општите цели и целта на проектот или специфичната цел).
Прашање2: Што точно значи SWOT-анализата?
Анализа на силните и слабите страни наспроти можностите и пречките.
Прашање 3: Како проектот се однесува кон општата, а како кон специфичната цел?
Проектот влијае врз општата, а ја достигнува специфичната цел.
Прашање 4: При анализите, се разработуваат и стратегиите за достигнување на целите и нивните алтернативи, и тие понатаму во фазата на планирање се преточуваат во?
Активности од кои произлегуваат конкретни задачи.
Прашање 5: За да не се случуваат вакви пропусти, доколку вие би биле проектен менаџер на тимот на МТСП, што би презеле?
Би назначил лице од тимот со посебна улога да биде чувар на процесите и формите и да ги следи упатствата од прирачникот и да ги контролира сите фази и испораки преку соодветна check листа или check форма.
Прашање1: Од аспект на погоре приложеното, а имајќи ја предвид алатката за дрво на проблемот, кој би бил главниот проблем кој е предмет на интерес на овој проект?
Невработеноста на младата популација.
Прашање2: Кои се причините кон чие разрешување цели проектот?
Младите не поседуваат потребни вештини и способности кои ги бараат работодавачите.
Прашање 3: Што е директна последица од посочениот проблем?
Ја напуштаат државата.
Прашање 4: Кон што влијае овој проект, која е неговата генерална тенденција?
Генерално намалување на невработеноста и зголемување на општата благосостојба.
Прашање 5: Со оглед на широката лепеза конкретни цели, кои од нив би се нашле на врвот од дрвото на целите?
Над 250 вработени млади луѓе.
Прашање1: Зошто проектниот тим има потреба да ги верификува своите реализирани активности?
Заради потврда на индикаторите на мерливост посочени во логичката матрица.
Прашање2: Кои други документи можат да се искористат за верификација на одржана обука?
Доставени копии од покани за учество на обуката, јавно објавени огласи во печатени или во електронски медиуми.
Прашање 3: Што се постигува со процедурите за верификација?
Се манифестира отчетноста кон тројното ограничување: трошоци, резултати и време.
Прашање 4: Кога се доставуваат на увид доказите за верификуваните активности?
Пред секој пресметковен циклус, најмалку еднаш месечно, а и по потреба, а се чуваат до 5 години по завршувањето на проектот.
Прашање 5: За да се спречат малверзациите со т.н. лажирање проектни резултати на крајот од секој проект, севкупната документација темелно ја „чешла“?
Надворешна ревизија.
Прашање1: Како треба да биде нивниот пристап според методологијата на ЕУ за УПЦ за поставување и за разработка на една проектна идеја?
Да го дефинираат проблемот;
– Да проверат дали решавањето на проблемот, односно проблематиката е во одредени приоритети на ЕУ;
– Да проверат дали проблематиката е поврзана и со одредени национални стратегии или приоритети и програми во рамките на Министерството;
– Да разработат проектна скица и предлог-буџет;
– Да подготват апликација во согласност со отворениот повик во рамките на ЕУ или националната проектна програма.
Прашање2: Каде, во суштина, најмногу погрешил тимот?
Не направил корелација на проблематиката со приоритетите на ЕУ и со националните приоритети.
Прашање 3: Која е клучната насока за конципирање проекти на ЕУ?
Проектот мора да биде вертикално интегриран, прво со приоритетите на ЕУ, а потоа со националните развојни стратегии.
Прашање 4: Какви треба да се целите кои треба да се постигнат со проектот?
Стратегиски, да решаваат проблеми и потреби зацртани со долгорочните стратегии за развој во регионот на ЕУ.
Прашање 5: Зошто методологијата на ЕУ за управување со проектен циклус, инсистира на стратегиската компонента на проектните цели?
За да се обезбеди интегриран пристап, кој ќе го гарантира паралелниот стратегиски развој на земјата со дефинираниот стратегиски развој на регионот на ЕУ.
Прашање1: Дали менаџментот на Моја кариера има целосно право да одлучува како ќе ги направи подготовките?
Одговор 1: Би повикал надворешни експерти да извршат проверка и да укажат на пропустот.
Одговор 2: Мора да следи одредени правила и предефинирани насоки.
Одговор 3: Може самостојно, но треба да почитува и одредени правила и насоки кои произлегуваат од единствените принципи на методологијата за УПЦ.
Прашање1: Дали секој проект мора да има назначено одговорен проектен менаџер или таа функција може во исто време да ја обавуваат повеќе лица?
Не може.
Прашање 3: Каква е улогата на проектниот менаџер?
Тој е менаџер со целосна одговорност за управувањето и менаџирањето на конкретниот проект.
Прашање 4: Која е улогата на проектниот тим?
Да ги почитува хиерархиските канали на комуникација и рамноправно да партиципира кон напорите за остварување на проектните цели и постигнување на проектните резултати.
Прашање 5: Кои се чекорите кои треба да ги преземе менаџментот на Моја кариера за да го започнат проектот во согласност со методологијата за УПЦ?
Да направат детален проектен план;
– Врз основа на планот, да дефинираат потребно ниво на експертиза и да изберат тим во согласност со стручноста и со потребните компетенции;
– Да ги вклучат засегнатите страни заедно со членовите на тимот во детална разработка на проектниот план;
– Да извршат поделба на задачите и да ги прецизираат резултатите според фазите и приоритетот на испорака;
– Да организираат промотивен настан, со кој ќе го означат почетокот на проектот, преку конкретна реализација на дел од задачите и постигнување првични краткорочни цели.
Прашање1: Дали ваквиот избор на тим е целосен и исправен?
Не, тимот треба да биде целосно оформен со точно прецизирани одговорности, задачи и надлежности.
Прашање2: Дали изборот на професионален тим има клучна улога за успешноста на еден проект?
Изборот на тимот има суштинско значење.
Прашање 3: Дали во овој случај извршителите можат да извршуваат различни функции?
За успешноста на проектот е многу важно секој член на тимот да биде поставен врз основа на неговите стручност и компетенции.
Прашање 4: Дали и во кој дел ваквиот избор на тим може да се подобри?
Треба да се подобри со назначување и други одговорни лица и да се специфицираат надлежностите на извршителите.
Прашање 5: Кога вие би го составувале тимот, дали нешто би промениле и како би го поставиле?
Ќе го подобрам со следново дополнување:
– Менаџери за комуникација со сите засегнати страни: универзитети, средни училишта, работодавачи.
– Менаџер за односи со јавност и маркетинг;
– Проектни извршители, распределени по области.
Прашање1: Дали вака поставените фази одговараат во согласност со методологијата за УПЦ?
Не, и мораат да претрпат значајни измени за да може да се почне со пополнување на апликацијата.
Прашање2: Дали УПЦ подразбира строго придржување до одредени фази?
Да, тоа е дел од методологијата којашто е условена од страна на ЕУ за УПЦ (управување со проектен циклус).
Прашање 3: Која е суштинската разлика меѓу фазата на реализација и фазата на завршување?
Фазата на реализација го означува целиот тек на проектот од неговиот реален почеток до неговиот крај, а фазата на завршување ги опфаќа активностите кои следат по суштинското завршување на проектот (финална евалуација, ревизија и документирање на стекнатото искуство и знаењето од реализираниот проект).
Прашање 4: Што всушност претставува фазата на планирање?
Планирање на целиот тек на активностите кои се поврзани со задачите за остварување на целите со користење на сите ресурси во текот на времетраењето на проектот, од неговиот почеток до неговото завршување.
Прашање 5: Кога вие би го претставувале тимот на МТСП, со кои фази би го направиле концептот, пред да го дадете на одобрување и пред да започнете со пополнување на апликацијата?
Би ги вклучил фазите за анализа на проблемот и целта (проблемите и целите) и нивното интегрирање со стратегиските ЕУ и националните насоки и анализа на опкружувањето со интегрирање на засегнатите страни.
Прашање1: Дали и каде погрешил тимот?
Го погрешил датумот за почеток на проектот.
Прашање2: Дали прашањето за датумот за почеток на проектот има некакво значење за резултатите од проектот?
Има конкретно значење затоа што за секој проект е многу важно да се знае датумот на неговиот почеток, кој е во најтесна релација со предвиденото ограничено време за негово завршување.
Прашање 3: Дали еден проект може да има повеќе датуми со кои ќе се означува неговиот почеток и кои би биле тие?
Може, едниот датум да биде датумот од формалниот карактер кој стои на договорот, а другиот од суштински, како ден кога со пригоден настан всушност се означува почетокот на проектот.
Прашање 4: Со кои останати сегменти од проектниот циклус е поврзан датумот за почеток на проектот?
Со сите проектни аспекти и компоненти.
Прашање 5: Врз кои параметри се одразува датумот на почеток на проектот?
Ефикасноста и ефективноста на проектот, што се утврдува со завршната ревизија.
Прашање1: Дали изработката на иницијален план при подготовката на проектниот концепт има суштинско значење за натамошната изработка на апликацијата?
Има значење и пожелно е да се изработи во иницијалната фаза.
Прашање2: Дали и во што се состои значењето на начелниот проектен план во иницијалната фаза?
Овозможува понатаму попрецизно пополнување на проектната апликација.
Прашање 3: Дали во иницијалната проектна фаза се изработува и предлог-буџет?
Потребен е за да даде основен увид во трошоците, дали проектот може да се вклопи со проектно определената финансиска рамка.
Прашање 4: Дали изработката на анализата за утврдување на вертикалната интеграција има суштинска важност во иницијалната проектна фаза?
Ја има најсуштинската важност, бидејќи станува збор за клучен критериум на ЕУ за одобрување кој било проект.
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на проектниот тим на МТСП, на што најмногу би посветиле внимание во првичната иницијална проектна фаза?
Да направам предлог-концепт, кој ќе биде вертикално интегриран, со јасно дефинирани цели, задачи, фази на реализација и трошоци.
Прашање1: Во кои три рамки – ограничувања се одвива секој еден проект?
Цели, трошоци, време.
Прашање2: Со кои три категории се поврзани проектните активности?
Цели, трошоци и време.
Прашање 3: Кои стандарди треба да ги исполнува еден проект за да ги задоволи критериумите?
Стандардите посочени во методологијата за УПЦ и кои се пропишани од страна на ЕК.
Прашање 4: Ако во предлог-концептот биле разработени целите, задачите и ресурсите, што недостасува за меѓусебно да бидат поврзани сите овие компоненти?
Акцискиот план.
Прашање 5: Зошто отсуството на планот во овој случај бил елиминаторен факт?
Затоа што акцискиот план всушност го претставува целиот тек на проектот, од неговиот почеток до неговиот крај.
Прашање1: Посочете која од наведените компоненти има потреба да биде вградена во иницијалниот пристап.
Факторите за ризик и стратегиите за обезбедување одржливост.
Прашање2: Дали отсуството на анализите на факторите на ризик и стратегиите за долгорочна одржливост, можат да бидат елиминаторен фактор за да не се прифати една проектна иницијација?
Факторите на ризик имаат клучно место во фазата на проектната иницијација.
Прашање 3: Кои би биле најголемиот ризик фактор во овој случај?
Доверување на проектот на постојниот тим кој веќе е вклучен во други бизнис проекти.
Прашање 4: Кои фактори ја дефинираат одржливоста на еден проект?
Обезбедување развој и начини за самоодржливост на проектот.
Прашање 5: Во услови кога приватните компании самостојно ги обезбедуваат средствата за отпочнување на еден проект, кои би биле суштинските очекувања?
Проектот да покаже самоодржливост и да донесе нов квалитет во стратегискиот развој, оправдувајќи ги вложените средства.
Прашање1: Која компонента недостига?
Мониторингот и контролата.
Прашање2: Кога во еден проект се вклучува мониторингот?
При целиот тек од почетокот до крајот на еден проект.
Прашање 3: Кое е најсуштинското значење на мониторингот ?
Да се следат и да се документираат процесите со цел да се реагира навремено и по потреба да се изврши репланирање.
Прашање 4: Во согласност со проектната методологија, преку кои критични пресеци може да се направи основна контрола дали испорачаните резултати соодветствуваат со времето и со реализирањето на предвидените задачи?
Milestones.
Прашање 5: Која клучна проектна придобивка ја обезбедува цикличниот и континуираниот процес на контрола, евалуација и репланирање?
Процесот на развој и континуираното проектно учење.
Прашање1: Дали вака претставените чекори се во согласност со методологијата за процесно ориентиран проектен менаџмент?
Да, во основа, но потребни се извесни подобрувања.
Прашање2: Што всушност претставува планот за реализација?
Акциски план за реализација на предвидените активности, задачи, цели, ресурси во даден временски интервал.
Прашање 3: Кој го имплементира планот?
Проектниот тим.
Прашање 4: Која компонента недостига во планот?
Обука на тимот: тим билдинг.
Прашање 5: Што всушност се постигнува со обуката на тимот. пред да се започне со некој проект?
Тимот во целост да го адаптира планот и да изгради сопствени стратегија и пристап.
Прашање1: Дали овој проблем можел да се предвиди и во која фаза?
Можел, доколку се направела добра SWOT-анализа во иницијалната фаза.
Прашање2: Дали ваквите проблеми се чести и се предвидливи?
Да, и секогаш треба да бидат опфатени со стратегиите за справување со ризици.
Прашање 3: Која е причината за ваквиот тек на проектот?
Отстапување од приоритетите од страна на топ менаџментот.
Прашање 4: Кои чекори треба да ги преземе проектниот менаџер за го задржи проектот?
Да им препушти на топ менаџерите да донесат одлука за натамошната судбина на проектот.
Прашање 5: Кога вие би биле на местото на проектниот менаџер, како вие би постапиле во овој случај?
Би извршиле целосна ревизија на планот, со поставување нови предуслови за нов почеток на проектот.
Прашање1: Во кој сегмент можат да настанат проблеми од аспект на вклученоста на засегнатите страни?
Проектот да се фокусира кон потребите и очекувањата на најголемата група од бројните засегнати страни.
Прашање2: Зошто проектот не се фокусирал кон задоволување на потребите на приватните сопственици и понудувачите на туристички капацитети?
Затоа што фокусирањето кон цели кои се од заеднички интерес на сите засегнати страни, е гаранција за успех на проектот.
Прашање 3: Дали со еден проект мора да бидат задоволени сите потреби на засегнатите страни?
Но, туку само оние кои претставуваат предмет на заеднички интерес.
Прашање 4: Во каква стапица можел да потпадне проектот ако во фазата за иницијација не биле опфатени ризиците на можни конфронтации на различните нивоа на интерес кај различните групи засегнати страни?
Проектот да пропадне заради директна конфронтација на спротивставените интереси.
Прашање 5: Дали можете и во кој сегмент од проектниот фокус на овој проект да лоцирате одреден атрибут, којшто би ја обезбедил неговата долгорочна одржливост?
Функционирањето на заеднички туристички портал, може да ја обезбеди натамошната одржливост на проектот.
Прашање1: Дали и кога со еваулацијата треба да се истражи влијанието кое проектот го има врз достигнувањето на општата цел?
Пожелно е да се направи и тоа во овој случај преку мерење на влијанието на проектот во јавноста.
Прашање2: Дали членовите на тимот можат да спроведат периодична, полугодишна проектна еваулација или е задолжително да се избере надворешна консултантска куќа?
Во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, препорачливо е периодичните евалуации да се спроведуваат во рамките на проектниот тим.
Прашање 3: Со кој аспект од евалуацијата се утврдува сегментот на економичност?
Проверка на реално постигнатите резултати.
Прашање 4: Што се проверува со сегментот за проверка на употребата на формите и начините на писмена и усна комуникација?
Употребата на стандардизираните документи, процедури и форми за комуникација.
Прашање 5: Кој сегмент во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, не е посебно потенциран со понудениот концепт на споменатата евалуација?
Следењето на аспектите поврзани со проектната одржливост.
Прашање1: Дали ваквиот концепт на работа е во согласност со методологијата за УПЦ?
Не, тоа и е строго потенцирано како лоша и неефикасна практика.
Прашање2: При анализата на главниот проблем, што всушност се добива како крајно пополнета форма?
Дрво на проблеми.
Прашање 3: Во фазата на анализи, ако проблемот станува цел, тогаш што се случува со дрвото на проблеми?
Служи како форма за конципирање дрво на цели.
Прашање 4: Во фазата на анализа, пред да се започне со анализата на проблемите и целите, која анализа треба да биде завршена?
Анализа на засегнатите страни, нивните проблеми и потреби (цели).
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на тимот на МТСП, а со цел да обезбедите поголема кохерентност и конзистентност во проектната елаборација (пополнување на апликацијата), што би презеле?
Во тимот би вклучиле и претставници на засегнатите страни, а потоа би се вклучил и експерт како консултант, со веќе докажано позитивно искуство во пополнување проектни апликации на ЕУ.
Прашање1: Која конкретен сегмент недостасува од фазата на анализи?
Анализи на стратегијата/алтернативите: идентификување различни стратегии за постигнување на целите, одредување на главните цели (општите цели и целта на проектот или специфичната цел).
Прашање2: Зошто се применува SWOT-анализата?
За да се изврши компаративна анализа на внатрешните силни и слаби страни, наспроти надворешните можности и пречки.
Прашање 3: Кон која клучна цел се достигнува со проектот преку негово влијание?
Кон општата цел.
Прашање 4: Која цел се реализира со проектните активности?
Конкретната, специфичната цел.
Прашање 5: За да реализирате една проектна апликација на ЕУ без поголеми пропусти, доколку вие би биле проектен менаџер на тимот на МТСП, што би презеле?
Би спроведувал систем на континуирана контрола на квалитетот преку check листа.
Прашање1: Како вие би постапиле во овој случај за да ги пронајдете грешките?
Доследно би се процесирала методологијата за УПЦ со контрола на сите аспекти забележани во прирачникот за УПЦ.
Прашање2: Пристапот на логичка рамка во процесот на планирање не треба да биде?
Само строг формат кој не дозволува слобода во интерпретацијата и елаборацијата.
Прашање 3: Според вас, кој дел од планирањето недостасува?
Планирање на ресурсите, од распоредот на активности да се развие распоредот на инпути/ресурси и буџет.
Прашање 4: За да се изврши доследно планирањето, од каде прво се тргнува?
Од проблемот.
Одговор 3: Од активностите кон задачите.
Прашање 5: Во што се состои врската меѓу активностите и задачите?
Задачите прoизлегуваат од активностите.
Прашање1: Од аспект на погоре приложеното, а имајќи ја предвид алатката за дрво на целта, која би била главната цел на овој проект?
Влијание кон намалувањето на невработеноста.
Прашање2: Кои се проблемите кои се обработуваат со проектот?
Голем број невработени млади луѓе и нивната бесперспективност.
Прашање 3: Кои се специфичните цели на проектот?
Преку обуките и останатите проектни активности, да се вработат 250 млади луѓе во првите 6 месеци.
Прашање 4: Кон што влијае овој проект, која е неговата генерална тенденција?
Влијание кон намалување на невработеноста преку позитивен исчекор.
Прашање 5: Со оглед на бројните проблеми, кои се клучните последици кои се издигнуваат на врвот од дрвото на проблеми?
Зголемување на иселувањето на младите генерации.
Прашање1: Дали верификацијата на резултатите е задолжителен процес и доколку е, кому е потребен?
Претставува задолжителен процес кој е потребен на сите заинтересирани страни и произлегува од документираната апликација (податоци кои се приложени и верификувани со логичката матрица и кои претставуваат обврзување за секој проект).
Прашање2: Кои други документи можат да се искористат за верификација на една одржана обука?
Работни материјали од одржаната обука, доставени копии од покани за учество на обуката, јавно објавени огласи во печатените или во електронските медиуми и друга попратна документација.
Прашање 3: Што се постигнува со процедурите за верификација?
Се верификува успешноста/неуспешноста на проектот.
Прашање 4: Кога се доставуваат на увид доказите за верификација на проектните резултати?
Пред секој пресметковен циклус, најмалку еднаш месечно, а и по потреба или на специфично барање.
Прашање 5: За да се спречат малверзациите со т.н. лажирање проектни резултати на крајот од секој проект, севкупната документација темелно ја обработува?
Надворешна ревизискa куќа.
Прашање1: Дали ваквата проблематика е посебно регулирана и со што?
Со задолжителното приложување елаборат за влијанието на проектот врз животната средина.
Прашање2: Дали во овој случај некој направил грешка?
На тимот кој ја подготвувал проектната иницијација и не го земал во обѕир укажувањето на елаборатот за заштита на животната средина.
Прашање 3: Дали има и други одредби со кои се условува реализацијата на ваквите проекти?
Со сет од елаборати со кои се докажува дека проектот се изведува според сите пропишани стандарди и не ги нарушува природните баланси.
Прашање 4: Што всушност се постигнува со вакви контролни механизми?
Се обезбедува одржлив развој без значајни нарушувања на животната средина.
Прашање 5: Кога вие би биле проектен раководител на ваков голем инфраструктурен проект, како би постапиле?
Би нарачал физибилити студија со интегриран елаборат, уште пред да се изготви апликацијата.
Прашање1: Како треба да биде нивниот пристап според методологијата на ЕУ за УПЦ за поставување и разработка на една проектна идеја?
Да го дефинираат проблемот;
– Да проверат дали решавањето на проблемот, односно проблематиката е во одредени приоритети на ЕУ;
– Да проверат дали проблематиката е поврзана и со одредени национални стратегии или приоритети и програми во рамките на Министерството;
– Да ги дефинираат целите и резултатите;
– Да разработат проектна скица и предлог-буџет;
– Да пронајдат релевантни партнери, засегнати страни и крајни корисници и да ги инволвираат вo проектната замисла и проектниот план;
– Да подготват апликација во согласност со отворениот повик во рамките на ЕУ или националната проектна програма;
– Да добијат одобрување и да започнат со реализација на проектот.
Прашање2: Каде, во суштина, најмногу погрешил тимот?
Не направил корелација на проблематиката со приоритетите на ЕУ и со националните приоритети.
Прашање 3: Која е клучната насока за конципирање проекти на ЕУ проекти и од што прво се поаѓа?
Поврзувањето на проблемот што треба да се реши преку проектот со приоритетите на ЕУ и со националните стратегии и приоритети.
Прашање 4: Какви треба да се целите кои треба да се постигнат со проектот?
Стратегиски – решаваат проблеми и потреби зацртани со долгорочните стратегии за развој во регионот на ЕУ.
Прашање 5: Зошто методологијата на ЕУ за управување со проектен циклус, инсистира на стратегиската компонента на проектните цели?
Затоа што на тој начин се обезбедува интегриран пристап, кој го обезбедува паралелниот стратегиски развој на земјата со дефинираниот стратегиски развој на регионот на ЕУ.
Прашање1: Дали менаџментот на Моја кариера можел самостојно да одлучува како ќе ги направи подготовките?
Може самостојно, но треба да почитува и одредени правила и насоки кои произлегуваат од единствените принципи на методологијата за УПЦ.
Прашање2: Дали секој проект мора да има назначено одговорен проектен менаџер или таа функција може во исто време да ја обавуваат повеќе лица?
Не може.
Прашање 3: Каква е улогата на проектниот менаџер?
Тој е лидер на тимот и има целосна одговорност за управувањето и менаџирањето на конкретниот проект.
Прашање 4: Која е улогата на проектниот тим?
Да ги почитува хиерархиските канали на комуникација и рамноправно да партиципира кон напорите за остварување на проектните цели и постигнување на проектните резултати.
Прашање 5: Кои се чекорите кои треба да ги преземе менаџментот на Моја кариера за да го започнат проектот во согласност со методологијата за УПЦ?
Да направат детален проектен план;
– Врз основа на планот, да дефинираат потребно ниво на експертиза и да изберат тим во согласност со стручноста и со потребните компетенции;
– Да ги вклучат засегнатите страни заедно со членовите на тимот во детална разработка на проектниот план;
– Да извршат поделба на задачите и да ги прецизираат резултатите според фазите и приоритетот на испорака;
– Да организираат промотивен настан, со кој ќе го означат почетокот на проектот, преку конкретна реализација на дел од задачите и постигнување првични краткорочни цели.
Прашање1: Дали ваквиот пристап е соодветен?
Не, затоа што се потребни значителни интервенции.
Прашање2: Дали и во кој дел од пристапот вие најмногу би интервенирале?
Во повеќе сегменти, стратегиската интеграција, дефинирање на целите, па потоа разработка на задачите.
Прашање 3: Дали констатирате одредени пропусти во пристапот и од какво значење се тие?
Има големи пропусти кои се однесуваат на клучната препорака на ЕУ за обезбедување интегриран пристап.
Прашање 4: Во што се состои суштината на интегрираниот пристап?
Во обезбедување интеграција со приоритетите на ЕУ и со националните стратегиски приоритети.
Прашање 5: Каков всушност треба да биде пристапот на тимот кон разработката на проектната идеја?
Да утврди прво дали проблематиката е во соодветна корелација со одредени ЕУ и национални приоритети и врз основа на тоа да го предефинира проблемот, односно да ги постави општите и конкретните цели.
Прашање1: Дали ваквиот избор на тим е целосно правилен?
Не, тимот треба да биде целосно оформен со точно прецизирани одговорности, задачи и надлежности.
Прашање2: Дали изборот на правилен тим има голема важност за реализацијата на тимот?
Изборот на тимот има суштинско значење, и најдобриот проектен менаџер нема да успее да го реализира проектот доколку има на располагање несоодветен тим.
Прашање 3: Дали во овој случај извршителите можат да се назначат за повеќе различни работи или нивното работно место треба да биде точно профилирано?
Извршителите можат да бидат мултидисциплинарни, но, сепак, за успешноста на проектот е многу важно нивниот ангажман да произлегува од нивната основна стручност и експертиза.
Прашање 4: Дали и во кој дел ваквиот избор на тим може да се подобри?
Треба да се подобри со назначување и други одговорни проектни менаџери и со специфицирање на надлежностите на извршителите.
Прашање 5: Кога вие би го составувале тимот, дали нешто би промениле и како би го поставиле?
Ќе го подобрам со следниов избор:
– Главен проектен менаџер;
– Менаџер за буџет;
– Менаџери за комуникација со сите засегнати страни: универзитети, средни училишта, работодавачи;
– Менаџер за односи со јавност и маркетинг;
– Проектни извршители, распределени по области;
– Проектни асистенти и практиканти.
Прашање1: Дали вака поставените фази одговараат во согласност со методологијата за УПЦ?
Не, и мора да претрпат значајни измени за да може да се почне со пополнување на апликацијата.
Прашање2: Дали проектниот тим мора да се придржува до одредени фази за да направи добар проектен концепт?
Мора, и тоа е дел од методологијата којашто е условена од страна на ЕУ за УПЦ (управување со проектен циклус).
Прашање 3: Која е суштинската разлика меѓу фазата на реализација и фазата на завршување?
Фазата на реализација го означува целиот тек на проектот од неговиот реален почеток до неговиот крај, а фазата на завршување ги опфаќа активностите кои следат по суштинското завршување на проектот (финална евалуација, ревизија и документирање на стекнатото искуство и знаењето од реализираниот проект).
Прашање 4: Што всушност претставува фазата на планирање?
Планирање на целиот тек на активностите кои се поврзани со задачите за остварување на целите со користење на сите ресурси во текот на времетраењето на проектот, од неговиот почеток до неговото завршување.
Прашање 5: Кога вие би го претставувале тимот на МТСП, со кои фази би го направиле концептот, пред да го дадете на одобрување и пред да започнете со пополнување на апликацијата?
Би ги вклучил фазите за анализа на проблемот и целта (проблемите и целите) и нивното интегрирање со стратегиските ЕУ и националните насоки и анализа на опкружувањето со интегрирање на засегнатите страни.
Прашање1: Дали овој е вистинскиот датум за почеток на проектот?
Не, вистинскиот датум е датумот којшто во договорот за реализација на проект помеѓу тимот на Моја кариера и донаторот, е утврден како датум за почеток на проектот.
Прашање2: Дали прашањето за датумот за почеток на проектот има суштинска важност за самиот проект?
Има суштинско значење, затоа што токму од тој датум почнува и суштинската реализација на проектот со сите негови компоненти.
Прашање 3: Дали еден проект може да има повеќе датуми кои го означуваат неговиот почеток и кои би биле тие?
Може, едниот датум да биде датумот кога е потпишан договорот за реализација на проектот меѓу реализаторот и донаторот, а вториот доколку со договорот е определен посебен датум со кој се означува и суштинскиот почеток на проектот (организација на одреден промотивен настан).
Прашање 4: Со кои останати сегменти од проектниот циклус е поврзан датумот за почеток на проектот?
Со сите проектни аспекти и компоненти.
Прашање 5: Врз кои параметри се одразува датумот на почеток на проектот?
Ефикасноста и ефективноста на проектот, што се утврдува со завршната ревизија.
Прашање1: Дали изготвувањето начелен план при подготовката на проектниот концепт има суштинско значење за натамошната изработка на апликацијата?
Има значење и пожелно е да се изработи во иницијалната фаза.
Прашање2: Дали и во што се состои значењето на начелниот проектен план во иницијалната фаза?
Дава целосен увид на сите проектни компоненти и зависности, што овозможува понатаму полесно пополнување на проектната апликација.
Прашање 3: Дали изработката на предлог-буџет има значење во иницијалната проектна фаза?
Има значење за да даде основен увид во трошоците, дали проектот може да се вклопи со проектно определената финансиска рамка.
Прашање 4: Дали изработката на анализата за утврдување на проблемската конотација на проектот со ЕУ и со националните стратегии и приоритети, има суштинска важност во иницијалната проектна фаза?
Ја има најсуштинската важност, бидејќи станува збор за клучен критериум на ЕУ за одобрување кој било проект.
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на проектниот тим на МТСП, од каде прво би тргнале и на што најмногу би посветиле внимание во првичната иницијална проектна фаза?
Да направам предлог-концепт, кој ќе го посочи интегрираниот пристап на поврзување на проектната проблематика со ЕУ и со националните приоритети, со јасно дефинирани цели, задачи, фази на реализација и трошоци.
Прашање1: Според вас, кои значајни компоненти недостасуваат во проектната експликација?
Факторите на ризик и факторите кои обезбедуваат долгорочна одржливост.
Прашање2: Според вас, колкаво е значењето за одобрување еден проект доколку во една проектна апликација на се опфатени анализите на факторие на ризик?
Анализата на факторите на ризик е од суштинско значење при фазата на проектна иницијација.
Прашање 3: Кои би биле најголемиот фактори на ризик во овој случај?
Локализација на проектот и негово единствено врзување за македонскиот пазар.
Прашање 4: Кои фактори ја дефинираат одржливоста на еден проект?
Обезбедување развој и начини за самоодржливост на проектот.
Прашање 5: Во услови кога приватните компании самостојно ги обезбедуваат средствата за отпочнување на еден проект, кои би биле суштинските очекувања?
Проектот да покаже самоодржливост и да донесе нов квалитет во стратегискиот развој, оправдувајќи ги вложените средства.
Прашање1: Која компонента недостасува?
Мониторингот и контролата.
Прашање2: Кога во еден проект се вклучува мониторингот?
При целиот тек од почетокот до крајот на еден проект.
Прашање 3: Кое е најсуштинското значење на мониторингот?
Да се следат и да се документираат процесите со цел да се реагира навремено и по потреба да се изврши репланирање.
Прашање 4: Во согласност со проектната методологија, преку кои критични пресеци може да се направи контрола дали испорачаните резултати соодветствуваат со времето, реализирањето на предвидените задачи и со остварувањето на зацртаните трошоци?
Увидот во зацртаните „Milestones“.
Прашање 5: Која клучна проектна придобивка ја обезбедува цикличниот и континуираниот процес на контрола, евалуација и репланирање?
Процесот на проектно учење и развој.
Прашање1: Дали вака претставените чекори за отпочнување со реализација на замислениот проект ги задоволуваат критериумите и методологијата за процесно ориентиран проектен менаџмент?
Во основа ги задоволуваат, но потребни се извесни подобрувања.
Прашање2: Што всушност претставува планот за реализација?
Опфат на параметрите: активности, задачи, цели, ресурси и време.
Прашање 3: Кој го имплементира планот?
Тимот од компанијата кому се доделени посебни задачи и обврски кои произлегуваат од планот за спроведување на проектот.
Прашање 4: Која компонента недостига во планот?
Обука на тимот: тим билдинг.
Прашање 5: Што всушност се постигнува со обуката на тимот, пред да се започне со некој проект?
Одговор 3: Тимот да направи заеднички осврт кон планот и да ги усвои задачите, процесите и процедурите кои се зададени со проектот.
Управување со проекти
- Определен е главен проектен менаџер;
Заради неизбалансирани приоритети на топ менаџментот.
Прашање2: Дали ваквите проблеми можеле да се предвидат и кога?
Можело со внимателно планирање на ризиците и правилна анализа на внатрешните состојби.
Прашање 3: Кој ја носи вината за ваквиот развој на настаните?
Топ менаџментот.
Прашање 4: Кои чекори треба да ги преземе проектниот менаџер за го задржи проектот?
Да направи итен состанок со топ менаџментот за да се предефинираат стратешките и оперативните приоритети на компанијата, а со тоа и да се донесе одлука за судбината на проектот.
Прашање 5: Кога вие би биле на местото на проектниот менаџер, како вие би постапиле во овој случај?
Би инсистирале на замрзнување на сите активности сè додека не се создадат услови за да се продолжи според утврдените параметри од планот за проектот.
Управување со проекти
Прашање1: Која клучна препорака во фазата на иницијација е искористена за да се идентификуваат проектните области од заеднички интерес?
Проектот да се концентрира во рамките на заедничкиот содржател меѓу барањата и потребите на засегнатите страни, укажувањата на експертите и можностите и капацитетите.
Прашање2: Зошто проектот не се фокусирал кон издејствување одредена регулатива и стандарди?
Затоа што стандардите и регулативата значат поделени интереси меѓу засегнатите страни, локалната самоуправа и државните институции, кои имаат свои интереси и туристичките организации (поединци) кои често имаат спротивни интереси.
Прашање 3: Дали со еден проект мора да бидат задоволени сите засегнати страни?
Да, но само како субјекти кои ќе земат активно учество во аспекти кои претставуваат заеднички интерес.
Прашање 4: Во каква стапица можел да потпадне проектот ако во фазата за иницијација не биле детектирани аспектите на спротивставени интереси и конфронтации?
Проектот не би потпаднал во никаква стапица од причини што проектите не секогаш позитивно ги тангираат сите засегнати страни.
Прашање 5: Дали и во кој сегмент проектниот фокус носи одреден атрибут, којшто би ја обезбедил неговата долгорочна одржливост?
Функционирањето на заеднички туристички портал и постојаното продуцирање нови курикулуми за обуки и развој на туристичките капацитети, се значајни атрибути кои можат да ја обезбедат одржливоста на проектот.
Управување со проекти
Прашање1: Со кој сегмент од еваулацијата ќе се истражи влијанието кое проектот го има врз достигнувањето на општата цел?
Мерење на влијанието на проектот во јавноста.
Прашање2: Дали за да се спроведе полугодишната еваулација, неопходно било да се избере надворешна консултантска куќа?
Во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, препорачливо е периодичните евалуации, па и завршната евалуација да ги спроведува проектниот тим со интерни ресурси, но никаде не е наведено дека е забрането да се користи надворешна консултантска куќа.
Прашање 3: Со кој аспект од евалуацијата се утврдува сегментот на ефикасност и ефективност?
Проверка на реално постигнатите резултати.
Прашање 4: Што се проверува со сегментот за проверка на употребата на формите и начините на писмена и усна комуникација?
Употребата на стандардизираните документи, процедури и форми за комуникација.
Прашање 5: Кој сегмент во согласност со методологијата на ЕУ за УПЦ, не е опфатен со понудениот концепт на споменатата евалуација?
Следење на проектната одржливост.
Управување со проекти
Прашање1: Дали ваквата поделба на тимот може да ги даде посакуваните резултати?
Проблемот и целите претставуваат суштински дел и е речиси невозможно независно да се работи и на двата дела.
Прашање2: При анализата на главниот проблем, што всушност се добива како крајно пополнета форма?
Дрво на проблеми.
Прашање 3: Во фазата на анализи, ако проблемот станува цел, тогаш дрвото на проблеми станува?
Дрво на цели.
Прашање 4: Во фазата на анализа, пред да се започне со анализата на проблемите и целите, која анализа треба да биде завршена?
Анализа на засегнатите страни, нивните проблеми и потреби (цели).
Прашање 5: Кога вие би биле раководител на тимот на МТСП, а со цел да обезбедите поголема кохерентност и конзистентност во проектната елаборација (пополнување на апликацијата), што би презеле?
Во тимот би вклучил и претставници на засегнатите страни, а би повикал и странична експертска помош или лица со веќе докажано позитивно искуство во пополнување проектни апликации на ЕУ.
Управување со проекти
Прашање1: Од аспект на погоре приложеното, а имајќи ја предвид алатката за дрво на проблемот, кој би бил главниот проблем кој е предмет на интерес на овој проект?
Невработеноста на младата популација.
Прашање2: Кои се причините кон чие разрешување цели проектот?
Младите не ги поседуваат потребните вештини и способности кои ги бараат работодавачите.
Прашање 3: Што е директна последица од посочениот проблем?
Ја напуштаат државата.
Прашање 4: Кон што влијае овој проект, која е неговата генерална тенденција?
Генерално намалување на невработеноста и зголемување на општата благосостојба.
Прашање 5: Со оглед на широката лепеза конкретни цели, кои од нив би се нашле на врвот од дрвото на целите?
Над 250 вработени млади луѓе.
Управување со проекти
Прашање1: Со која одредба во рамките на проектите на ЕУ се регулира ваквата проблематика?
Ниеден проект не може да биде одобрен доколку не поседува соодветен елаборат, изготвен од независна институција за влијание врз природната и животната средина.
Прашање2: Чија е грешката во овој случај?
Ничија, станува збор за два паралелни процеси.
Прашање 3: Со кои други одредби се условуваат ваквите големи инфраструктурни проекти?
Со комплет на елаборати, со кои се докажува дека проектот се изведува според сите пропишани стандарди, не ги нарушува природниот баланс, животната и биосредината.
Прашање 4: Што всушност се постигнува со вакви контролни механизми?
Се обезбедува одржлив развој без значајни нарушувања на животната средина.
Прашање 5: Кога вие би биле проектен раководител на ваков голем инфраструктурен проект, како би постапиле?
Би нарачал физибилити студија со интегриран елаборат, уште пред да се изготви апликацијата.
Студија 1: Финансиско сметководство
Прашање 1: Двојното книжење со кое се отпишува одредено ненаплативо побарување е?
Должи биланс на успех, побарува побарувања од купувачите.
Прашање 2: Кој е точниот сметководствен третман на трошокот за истражување?
Д: нематеријални средства; П: парични средства или обврска.
Прашање 3: Какво е салдото на сметката побарувања од купувачот Х на 31 октомври?
Должи 1.370 ден.
Прашање 4: Какво е салдото на сметката побарувања од купувачот Х на 24 октомври?
Должи 700 ден.
Прашање 5: Која од наведените грешки може да резултира со нерамнотежа на пробниот биланс?
Издадена фактура и евидентирана кај купувачи, која не е евидентирана во дневната книга на продажби.
Студија 2: Финансиско сметководство
Содржина: Институција од јавниот сектор, на 31 октомври 2015 година ги има следниве салда во илјади денари:
Прашање 1: Колку изнесуваат вкупните средства на институцијата?
680.000 ден.
Прашање 2: Според сметководствените концепти, еднаш утврдените и усвоените правила и методи ќе се применуваат континуирано, а сметководствената евиденција треба да биде во моментот на настанување на приходите и на расходите. За кои концепти станува збор?
Конзистентност и пресметковна основа.
Прашање 3: Колку изнесуваат вкупните обврски на институцијата?
300.000 ден.
Прашање 4: Колку изнесува депрецијацијата за машината, заклучно со 31 декември 2015 година?
14.000 ден.
Прашање 5: Колку изнесува суфицитот или дефицитот за октомври 2015 година?
80.000 ден. суфицит.
Студија 3: Финансиско сметководство
Прашање 1: Што од следното е пример за капитален расход?
Одговор 1: Плаќање за реновирање зграда.
Прашање 2: Претпазливост е?
Одговор 1: Целосно признавање на какви било потенцијални загуби, кои можат да настанат додека антиципираните добивки не се признаваат, сè додека целосно не се реализираат.
Прашање 3: Колку изнесуваат капиталните расходи на институцијата?
55.500 ден.
Прашање 4: Колку изнесуваат оперативните расходи на институцијата?
14.700 ден.
Прашање 5: Што од следното не е точно во врска со оперативните и капиталните расходи?
Средствата обезбедени за капитални расходи, доколку не се потрошат по редовна постапка, можат да се пренаменат за оперативни расходи.
Студија 4: Финансиско сметководство
Прашање 1: Со цел да биде запазен сметководствениот концепт на конзистентност, кој упатува на тоа дека еднаш усвоените методи треба да се применуваат континуирано за да се обезбеди споредливост на информациите меѓу годините, дали е дозволива промената од еден кон друг метод на депрецијација?
Да, но тоа треба да биде обелоденето во белешките на финансиските извештаи.
Прашање 2: Кој од наведените концепти не е сметководствен концепт?
Субјективност.
Прашање 3: Концептот на набавна вредност?
Ги вреднува сите средства по нивната почетна (историска) набавна вредност во деловниот ентитет.
Прашање 4: Колку изнесувала книговодствената нето-вредност на опремата во моментот на отуѓување?
6.000 ден.
Прашање 5: Колку изнесува добивката или загубата од опремата за институцијата?
7.100 ден. загуба.
Студија 5: Финансиско сметководство
Прашање 1: Компанија вратила залиха на добавувачот, бидејќи производите биле неисправни. Кое е двојното книжење во финансиските извештаи со кое ќе се евидентира оваа трансакција?
Должи добавувачи, побарува вратени набавени производи.
Прашање 2:Евиденцијата во главната книга за плаќањето на добавувачот, ќе биде?
На должи обврски кон добавувачите, на побарува сметка во банка.
Прашање 3: Какво е салдото на сметката побарувања од купувачот Х на 31 октомври?
Побарува 570 ден.
Прашање 4: Какво е салдото на сметката побарувања од купувачот Х на 24 октомври?
Побарува 400 ден.
Прашање 5: Која од следните изјави е точна во врска со пробниот биланс?
Пробниот биланс ги покажува салдата на сите сметки, кои ќе бидат внесени во билансот за финансиска состојба и билансот за финансиски успех.
Студија 6: Финансиско сметководство
Прашање1: Вредноста на крајната залиха на крајот од периодот се определува со?
Инвентарисување.
Прашање 2: Што од следното не е средство?
Обврски кон добавувачите и ревалоризациски резерви.
Прашање 3: Бруто-добивката за септември изнесува?
6.700 ден.
Прашање 4: Нето-добивката за септември изнесува?
5.300 ден.
Прашање 5: Колку изнесува салдото на сметката на 30 септември?
Должи 1.600 ден.
Студија 7: Финансиско сметководство
Прашање 1: Што од следното не е процес кој се применува при изготвување на завршната сметка?
Интерпретирање трансакции.
Прашање 2: Која од наведените изјави е точна?
Пробниот биланс покажува дека принципот на двојно книжење е испочитуван.
Прашање 3: Колкаво е салдото на обврските кои не се платени заклучно со 30 септември?
3.700 ден.
Прашање 4: Што од следното е фактор кој би придонел пробниот биланс да не е во рамнотежа?
На должи евидентирано 850 ден. на една сметка, а на побарува евидентирано 580 ден. на друга сметка.
Прашање5: Кое книжење треба да се спроведе за да се коригира грешката, направена при евиденција на набавка на канцелариски материјали?
На должи канцелариски материјали 1.000 ден. и времена сметка 1.000 ден., а на побарува парични средства 2.000 ден.
Студија 8: Финансиско сметководство
Прашање 1:Која од наведените сметководствени активности се фокусира на внатрешното известување?
Управувачко сметководство.
Прашање 2: Која од следниве НЕ Е основна карактеристика на финансиската информација?
Точна.
Прашање 3: Кои од наведените принципи не би требало да се земат предвид како основни принципи за етичко однесување на професионален сметководител?
Разумност и субјективност.
Прашање 4: Што од следното не се појавува во билансот на успех?
Повлекувања парични средства.
Прашање 5: Кој од следните искази е точен во врска со корисниците на финансиските извештаи и нивните потреби за информации?
Иако се сопственици на компанијата, акционерите имаат пристап само до јавно достапните информации за компанијата.
Студија 9: Финансиско сметководство
Прашање 1: Што од следното е нетековно средство?
Земја и опрема.
Прашање 2: Што од следното не е тековна обврска?
Капитал.
Прашање 3: Кое е салдото во банкарскиот извештај?
Банкарско пречекорување во висина од 2.750 ден.
Прашање 4: Терминот побарува во двојното сметководство значи?
Десната страна во главната книга.
Прашање 5: Билансот на успех за годината која завршува на 31 декември 2016 година, ќе вклучи?
Загуба од продажба €1.000
Студија 10: Финансиско сметководство
Прашање 1: Што од следното не е обврска?
Капитал и пресметани трошоци.
Прашање 2: Терминот должи во двојното сметководство значи?
Левата страна во главната книга.
Прашање 3: Колкав износ на расходи за кирија треба да бидат прикажани во билансот на успех за годината која завршува на 31 декември 2012 година?
13.600 ден.
Прашање 4: Приливот од 400 ден. на сметка во банка, уплатен од купувач кој должел на институцијата, во главната книга ќе се евидентира?
На должи сметка во банка, на побарува побарувања од купувачите.
Прашање 5: Кој од следните концепти претпоставува дека расходот се спротивставува во сметководствениот период во кој е направен за да се генерира соодветен приход?
Пресметковна основа.
Студија 11: Финансиско сметководство
Прашање 1: Каде ќе бидат прикажани 54 000 ден. од продажбата на нетековното средство во извештајот за парични текови за оваа компанија?
Готовински текови од инвестициски активности.
.
Прашање 2: Кои од следните групи сметки имаат нормално кредитно (побарува) салдо?
Приходи од продажба, капитал и обврски кон добавувачите.
Прашање 3: Во текот на октомври, една институција купила производи за 13.400 ден., а продала за 26.400 ден. Износот на залихата на 1 и на 31 октомври изнесувала 3.200 и 3.600 ден. респективно. Исто така, во текот на октомври направила и административни трошоци во износ од 2.800 ден. Колку изнесува бруто и нето-добивката во октомври?
Одговор 1: Бруто-добивката била 13.400 ден., а нето-добивката 10.600 ден.
Прашање 4: Кој е износот на расходи за изнајмување, кој ќе се пренесе во билансот на успех за годината која завршува на 31 декември 2013 година?
Одговор 1: 17.600 ден.
Прашање 5: Колкав е износот на готовинскиот прилив од оперативните активности кој ќе биде прикажан во извештајот за парични текови?
Одговор 3: 278.410 ден.
Студија 12: Финансиско сметководство
Прашање 1: Кој од следните концепти претпоставува дека од еден во друг сметководствен период треба да се применуваат сметководствените политики кои се усвоени во еден сметководствен период?
Конзистентност.
Прашање 2: Кои од следните групи на сметки имаат нормално дебитно (должи) салдо?
Одговор 3: Побарувања од купувачите, машини и расходи за плати.
Прашање 3: Евиденцијата за плаќањето на киријата ќе биде?
На должи кирии, на побарува парични средства.
Прашање 4: Кое од следните равенства не е точно?
Капитал – средства = обврски.
Прашање 5: Кој е точниот запис на страната побарува, со кој ќе се евидентира трансакцијата за добиеното членство?
Фонд за животно членство – нетековна обврска.
Студија 13: Финансиско сметководство
Прашање 1: Кои од следните ставки нема да се појават во извештајот за финансиска состојба во институција од јавен сектор?
Расходи за плати и надоместоци.
Прашање 2: Правилата кои ги применуваат сметководителите во финансиското сметководство, се определени од страна на?
Одбор за меѓународни сметководствени стандарди.
Прашање 3: Која од следните реченици е точна?
За да се намалат продажбите, треба да се евидентира на дебит.
Прашање 4: Кое од следните равенства е точно?
Средства – обврски = капитал.
Прашање 5: Колку изнесува нето-добивката?
40.350 ден.
Студија 14: Управувачко сметководство
Прашање 1: Буџетите се неопходна компонента при носење финансиски одлуки, бидејќи обезбедуваат?
Ефикасна алокација на ресурси.
Прашање 2: Што од следното е главна предност на буџетирањето?
Присилно планирање.
Прашање 3: Многу организации од јавниот сектор имаат прифатено инкрементален пристап во буџетирањето. Кој ЕДЕН од следните коментари е ТОЧЕН кога се опишува инкременталниот пристап на буџетирање?
Инкременталното буџетирање започнува со буџетите од тековниот период како основа.
Прашање 4: Која од следните изјави точно го опишува пристапот на буџетирање без стартна основа?
Сите активности се оправдани и приоритетни, пред ресурсите да се алоцираат на секоја активност.
Прашање 5: Буџетирањето од „долу кон горе“ значи дека?
Првично, вработените прават нацрт-буџет за своите потреби, па го даваат на корекции и одобрување кај раководството.
Студија 15: Управувачко сметководство
Прашање 1: Временското покривање на буџетот е?
Една година.
.
Прашање 2: Кои од следните корисности би можеле да се очекуваат од ефективна буџетска програма за здравство?
Сите три.
Прашање 3: Болница вработува 10 медицински сестри. Секоја медицинска сестра има годишна плата од 120.000 ден. На 1 јули тие ќе добијат зголемување на платите од 2%. Колку треба да изнесува годишниот буџет за платите на медицинските сестри?
1.212.000 ден.
Прашање 4: Буџетот на една болница се состои од кирија, која годишно изнесува 5.000.000 ден. и се плаќа квартално, во јануари, април, јули и во октомври, чистење и одржување годишно 1.800.000 ден., кои се плаќаат месечно, и струја годишно во износ од 1.500.000 ден., од кои 60% се плаќаат подеднакво во јануари, октомври, ноември и во декември, а остатокот се плаќа во подеднакви месечни рати во останатите 8 месеци. Колку изнесува буџетот од почеток на годината до 31 август?
5.700.000 ден.
Прашање 5: Буџетот: (i) е квантитативно изразување на предложен план на активности за следната година; (ii) помага да се координираат потребите кои треба да се реализираат; (iii) ги вклучува различните извори на финансирање, не само даноците; (iv) служи како основа за сите активности и плаќања во текот на периодот.
Сите четири.
Студија 16: Управувачко сметководство
Прашање 1: Извор на средства во буџетот на општината може да биде сè од наведеното, освен?
Акции и меници.
Прашање2 : Советниците, контролата врз буџетот во текот на годината ја вршат преку?
Доставување квартални извештаи.
.
Прашање 3: Буџетскиот календар кај општините содржи рокови?
До кога општинските буџетски корисници треба да ги достават своите финансиски планови до градоначалникот.
Прашање 4: Годишната сметка, советот треба да ја донесе најдоцна до?
15 март тековната за минатата година.
Прашање 5: Буџетирањето се користи за да им помогне на општините:
Сите три.
Студија 17: Управувачко сметководство
Прашање 1: Инкременталното буџетирање значи дека?
Се прават корекции на износите во буџетот од минатата година.
Прашање 2: Буџетирањето „од горе кон долу“ значи?
Процесот на буџетирање започнува кај раководните лица, па потоа нацрт-буџетот го даваат кај вработените за корекции.
Прашање 3: Што од следното е предност кај инкременталното буџетирање?
Релативно брзо и лесно разбирливо.
Прашање 4: Што од следното е недостаток кај буџетирањето без стартна основа?
Бара многу време и е комплексно.
Прашање 5: Која е клучна разлика помеѓу инкременталното буџетирање и буџетирањето без стартна основа?
Инкременталното буџетирање започнува со постоечкиот основен буџет, додека буџетирањето без стартна основа започнува без каква било основа.
Студија 18: Управувачко сметководство
Прашање1 : Што не е составен дел на годишниот извештај?
Ревизорски извештај.
Прашање 2: Што од следното е ограничување при правење пренамена?
Ставките помеѓу кои може да се прави пренамена.
Прашање 3: Извршувањето на буџетот опфаќа?
i и ii се точни.
Прашање 4: За извршувањето на буџетот одговорен е?
Раководителот на буџетскиот корисник.
Прашање 5: Отстапувањата помеѓу реализцијата и буџетот значат:
i. Сигнал за потенцијални проблеми и расположливи можности;
ii. Информација за тоа колку добро се имплементирани програмите и планираните активности;
iii. Сигнал дека работењето на општината е неефикасно.
Сè од погоре наведеното.
Студија 19:Управувачко сметководство
Прашање 1: Што од следното не е чекор при изготвување буџет?
Усвојување пренамена.
Прашање 2: Што од следното не е буџетско начело?
Материјалност и објективност.
Прашање 3: Партиципативно буџетирање значи?
Учество на граѓаните во изготвувањето на буџетот.
Прашање 4: Фискалната стратегија на државата?
Дава насоки при изготвување на буџетот
Прашање 5: Еден од основните пристапи за вклучување на инфлацијата во буџетскиот процес е?
Основа на фиксни цени.
Студија 20: Управувачко сметководство
Прашање 1: Како се дефинира управувачкото сметководство?
Oбезбедување корисни информации за помагање на менаџментот во носењето одлуки, планирање и контрола.
Прашање 2: На кои принципи се темели концептот „вредност за пари“ во јавниот сектор?
Економичност, ефикасност и ефективност.
Прашање 3: Економичност во јавниот сектор упатува на?
Стекнување ресурси со соодветен квалитет и квантитет по најниски трошоци
Прашање 4: Една од квалитативните карактеристики на информациите кои ги продуцира управувачкото сметководство е навременоста. Под навременост во управувачко сметководство се подразбира?
Информацијата треба да биде обезбедена доволно брзо за да биде корисна и по цена на конфликт помеѓу прецизноста на информациите и нивната навременост
Прашање 5: Финансиското и управувачкото по природата на работата. Една од клучните разлики помеѓу финансиското и управувачкото сметководство е?
Временската ориентираност, односно управувачкото сметководство е фокусирано на иднината, а финансиското сметководство е фокусирано на минатото.
Студија 21: Управувачко сметководство
Прашање 1: Разбирливост е?
Информацијата треба да биде разбирлива за нејзиниот корисник, согледувајќи ги претходно неговите потреби и знаења.
Прашање 2: Споредливост значи?
Информациите да се изготвуваат на конзистентен начин за да можат да се споредуваат со исти информации од различни временски периоди или од различни сектори.
Прашање 3: Објективност значи дека?
Информациите се ослободени од субјективна проценка секогаш кога е можно.
Прашање 4: Доверливост е?
Информацијата треба да биде доволно прецизна за целите за кои е наменета за да може раководството целосно да се потпре на информацијата при носењето одлуки.
Прашање 5: Релевантност е?
Информацијата му е корисна на менаџментот за носење конкретна одлука и исполнување одредена цел за која таа е барана.
Студија 22: Управувачко сметководство
Прашање 1: Што од следното не е карактеристика на капиталните буџетски ставки?
Капиталните проекти мора да започнат и да завршат во исти финансиски години.
Прашање 2: Зошто е важно институциите од јавниот сектор да управуваат со нивните капитални издатоци?
За да се осигури дека се усогласени со расположливите финансии или со финансиските одобрувања.
Прашање 3: Кои ограничувачки фактори постојат поврзани со капиталните издатоци?
Обезбедување финансии.
Прашање 4: Средствата од странски донации можат да се искористат за?
Само за капиталниот проект за кој се наменети.
Прашање 5: Извори на финансирање на капиталните ставки можат да бидат?
Позајмување или други кредитни аранжмани, како, на пример, лизинг.
Студија 23: Управувачко сметководство
Прашање 1: Што од следното не претставува цел на буџетите во контекст на организацијата?
Овозможува секое одделение да работи само за себе, во сопствен личен интерес и во интерес на децата.
Прашање 2: Што од следното не е клучна карактеристика на информациите за буџетска контрола?
Интегритет – колку што е можно повеќе избегнување конфликти.
Прашање 3: Превентивна контрола во процесот на буџетирање е?
Се споредуваат посакуваните резултати со предвидените и се настојува да се врши контрола однапред за да се исправи какво било значително отстапување.
Прашање 4: Контрола со повратна спрега во процесот на буџетирање е?
Буџетот се споредува со фактичките резултати и се презема соодветно контролно дејство кога настануваат значителни отстапувања.
Прашање 5: Која форми на извештај е значајна за буџетската контрола?
Изготвување квартални извештаи и пренамени.
.
Студија 24: Управувачко сметководство
Прашање 1: Што од следното вообичаено не се смета за фокус на управувачкото сметководство?
Екстерно известување.
Прашање 2: Сметководителите на менаџментот често известуваат нефинансиски и квалитативни информации, заедно со финансиските информации. За што од следното вообичаено не известуваат?
Правни импликации и екстерни финансиски извештаи.
Прашање 3: Кои од наведените тврдења се точни?
Одговор 2: (ii) и (iii).
Прашање 4: Кои зборови ја комплетираат следната реченица?
„_______________ извештаи се изготвуваат за екстерните заинтересирани страни. Извештаите на менаџментот се изготвуваат за _______________ заинтересирани страни“.
Финансиските, интерните.
Прашање 5: Една од клучните функции на управувачкото сметководство во јавниот сектор, претставува контролата и намалувањето на трошоците за што се потребни детални информации во врска со трошоците кои вклучуваат:
i. Споредба на трошоците и придобивките на одредени програми, проекти и активности, со што врз основа на таквите споредби би се донеле одлуки за намалување или укинување на програмата, проектите или на активностите кои не се ефикасни;
ii. Утврдување и намалување на трошоците во одредени процеси;
iii. Подобро разбирање што се вистински трошоци и што влијае на нивното движење, како и поврзани ризици на сегашниот модел на трошоци и кој било алтернативен модел на трошоци;
iv. Разгледување кои клучни трошоци за обезбедување услуги ќе влијаат на идните буџети, така што ќе се донесат јасна одлуки, каде трошоците мораат да бидат ограничени, наместо носење произволни одлуки, со посебен акцент на управување со трошоците, како и барање поисплатливи алтернативи.
Сите.
Студија 25: Управувачко сметководство
Прашање 1: Постојат некои ограничувања кои треба да се имаат предвид при буџетирање во јавен сектор. Кое од следните не е едно од нив?
Комерцијални разлики – буџетирањето во јавниот сектор не е толку важно како во приватниот сектор и моделите на буџетирање се сосема различни.
Прашање 2: Што од следното ќе биде вклучено во буџетот на парични текови?
Одговор 1: (i).
Прашање 3: Што од следното не е фактор за определување дали одредена трансакција треба да се смета за капитален расход?
Финансирање – расходот мора да се финансира со даноци собрани од граѓаните, бидејќи потоа тие ќе бидат главните корисници на средството кое ќе се изгради со тие средства.
Прашање 4: Пренамената е составен дел од извршувањето на буџетот. Што од следното не е точна изјава за пренамена?
Пренамената причинува буџетите да бидат премногу ригидни и контролира премногу детали. Таа не е конзистентна за поголемо делегирање буџети.
Прашање 5: Буџетите треба да бидат дизајнирани и менаџирани на начин што поддржува конструктивно однесување од страна на менаџерите. Која од следните акции не е начин да се направи ова?
Давање извештај за целосната насока на организацијата и што се очекува од менаџментот и од вработените.
Студија 26: Управувачко сметководство
Прашање 1: Кои од следните активности вообичаено се смета дека се потребни во секој систем на контрола?
Одговор 2: Сите.
Прашање 2: Која активност ги има следните карактеристики?
Пренамена.
Прашање 3: За да може да функционира контролата на аутпут, мораат да бидат исполнети одредени услови како би можела таа да се спроведе. Кој од следните не е еден од нив?
Модел на предвидување.
Прашање 4: Која од следните реченици, во врска со контролата преку повратна спрега и превентивната контрола, не е точна?
Контролите преку повратна спрега и превентивните контроли ги покажуваат причините за кои било отстапувања помеѓу буџетите и фактичките и предвидените резултати
Прашање 5: Која од следните реченици за буџетска контрола во јавниот сектор е точна?
Парите од јавниот сектор мора соодветно да се користат, по одредени категории и за тоа да се поднесува сметка, давајќи основа за вклучување во процесите на известување и системите кои го рефлектираат ова, а тоа може да биде базирано на статут и/или регулатива.
Студија 27: Управувачко сметководство
Прашање 1: Основниот буџет на општината за приходи од стопански отпад во 2013/2014 година е 120.000 ден., базиран на правење 10.000 собирања по 12 ден. секое. Во 2014/2015 година, цената ќе се зголеми за 10% и се проценува дека ќе се направат 9.500 собирања. Колку треба да биде буџетот за 2014/2015 година?
125.400 ден.
Прашање 2: Следното е извадок од сметководството на менаџментот на една организација на средина на финансиската година: за ПЛАТИ годишниот буџет е 120.000 ден., профилираниот буџет е 60.000 ден., а фактички потрошено е 65.000 ден.; за СТРУЈА годишниот буџет е 10.000 ден., профилираниот буџет е 3.000 ден., а фактички потрошено е 2.900 ден.; и ПРИХОДИТЕ се негативни, годишно буџетирани 20.000 ден., профилираните 12.000 ден., а фактичките 13.000 ден. Која од следните реченици НЕ е точна?
Секој од буџетите покажува поволно отстапување.
Прашање 3: Годишниот буџет за плаќање консултантски услуги е 15.000 ден. и вклучува плаќање 3.000 ден., кое ќе биде направено во април, и 12.000 ден., кои се подеднакво профилирани во текот на финансиската година. Колку ќе биде профилираниот буџет на 30 септември?
10.500 ден.
Прашање 4: Јавните власти користат систем на инкрементално буџетирање. Во 2013/2014 година, трошоците за зградата се
Кирија 11.000 ден., струја 5.775 ден., осигурување 2.100 ден.
Прашање 5: Годишниот буџет за стручно списание е 12.000 ден. и е профилиран во согласност со праволинискиот метод. Фактичките расходи на крајот од април се 4.500 ден. Колкаво е отстапувањето помеѓу фактичките расходи и профилираниот буџет до крајот на јули?
500 ден. неповолно.
Студија 28: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: За ангажманот за ревизија на градежни договори за кој е потребен инженер, раководителот на секторот за интерна ревизија?
Ќе ангажира инженер-консултант за да ја направи споредбата.
Прашање 2: Доколку секторот за интерна ревизија не ги поседува потребните вештини за извршување одредена задача, може да се ангажира надворешен ревизор кој ќе ја нуди услугата од?
Одговор 1: i и iii
Прашање 3: Како ќе постапи раководителот на секторот за интерна ревизија при носење одлука дали да го вработи кандидатот?
Да му понуди вработување на кандидатот доколку останатите вработени во секторот поседуваат доволно знаење од областите економија и информациски технологии.
Прашање 4: Дипломиран инженер со работно искуство, сака да се пријави на позиција за интерен ревизор. Инженерот станал заинтересиран за ревизија откако ја гледал работата на интерните ревизори во институцијата во која работел. Раководителот на секторот за ревизија?
Може да го вработи инженерот и покрај тоа што нема познавање на стандардите за интерна ревизија.
Прашање 5: Кога треба да се спроведе одреден ангажман од интерна ревизија, треба да се ангажираат?
Интерни ревизори кои сите заедно ги поседуваат потребните вештини и знаења за да се спроведе ангажманот.
Студија 29: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Која од следните активности поврзана со обврските, доколку ја извршува интерниот ревизор, ќе се смета за намалување на независноста?
Услуги за уверување.
Одговор 3: Консултантски услуги или услуги за уверување.
Прашање 2: Независноста најмногу би се намалила доколку интерниот ревизор?
Продолжи да работи во секторот во кој работел и пред да биде назначен за интерен ревизор.
Прашање 3: Менаџментот има побарано од секторот за интерна ревизија да препорача процедури и политики за подобрување на менаџмент контролата во еден од клучните сектори. Раководителот на секторот за интерна ревизија?
Треба да го прифати ангажманот, бидејќи објективноста не се намалува со препорачување интерни контроли.
Прашање 4: Во која од следните ситуации, интерниот ревизор има недостиг на објективност?
Одговор 1: Интерниот ревизор, четири месеци откако бил назначен за интерен ревизор, продолжил да ги ревидира интерните контроли во секторот во кој претходно работел.
Прашање 5: Која од следните активности не ја намалува објективноста на интерниот ревизор:
Одговор 3: i и iii.
Студија 30: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Кој од следните процеси не спаѓа во опсегот на работа на интерните ревизори?
Контрола и управување.
.
Прашање 2: Што од следното е предмет на ревидирање од страна на интерните ревизори?
Одговор 2: Сите три.
Прашање 3: Сè од следното е примарна цел на процесот на раководење, освен?
:Процесите на подобрување на ефективноста на управувањето со ризик, контролата и управувањето
Прашање 4: Што од следното не е вид контрола?
Одговор 1: Превентивна (екс-анте) и детективна (екс-пост).
Прашање 5: Директорите, раководителите, државните ревизори и интерните ревизори, сите играат важни улоги во креирањето соодветни контролни процеси. Раководството во една институција, примарно е одговорно за?
Воспоставување и одржување организациска контрола
Студија 31: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Одговорноста на интерните ревизори да спроведат последователна ревизија, е дефинирано во?
Пишаниот план за ревизија.
Прашање 2: Зошто интерните ревизори бараат да се спроведат корективни активности колку што е можно побрзо?
За да ефектуираат заштеди или да спроведат потребно усогласување колку што е можно побрзо.
Прашање 3: Во ситуација кога има наоди за кои е потребна корективна активност, интерните ревизори?
Уште во извештајот за извршената ревизија треба да одлучат за обемот на потребните корективни активности
Прашање 4: Кога ревизорите имаат сериозни наоди, кои од следните изјави во врска со одговорноста на ревизорите, во врска со обелоденувањето на наодите и последователната ревизија, се точни?
Сите три се точни.
Прашање 5: Прелиминарното испитување покажало дека никогаш не биле спроведени корективни активности во согласност со претходно издадениот ревизорски извештај со соодветни наоди. Последователната работа на терен покажала дека проблемите и слабостите сè уште постојат. Што треба да направат интерните ревизори?
Да го дискутираат проблемот со оние кои се одговорни за тоа. Тие треба да знаат како да ги коригираат проблемите и/или слабостите.
Студија 32: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Програмите за усогласување со регулативата им помагаат на организациите за што од следното?
Само ii.
Прашање 2: Што од следното е форма на казнување кога вработениот ќе го прекрши кодексот на однесување?
Сите четири.
Прашање 3: Што од следното е најмалку пример за добра усогласеност?
Компанија која сака да ги наградува вработените преку исплата на патни дневници за да избегне плаќање персонален данок.
Прашање 4: Што од следното е соодветна реакција за направен прекршок, откриен од страна на програмата за усогласеност во организацијата?
Сите четири.
Прашање 5: Организација која има ефективна програма за усогласување, ги има следните карактеристики?
Внимателно ја документира дисциплината на вработените.
Студија 33: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Во однос на процесите за управување со ризици, ставот на раководството на улогата на интерните ревизори се утврдува врз основа на сè од подолунаведеното, освен?
Пристрасност на независниот ревизор.
Прашање 2: Доколку интерните ревизори заземаат проактивна улога во процесите на управување со ризици и нивната помош кон раководството ги надмине вообичаените надлежности за ревидирање и уверување, може да биде намалена независноста на ревизорите. Што од следното може да ја намали независноста на интерниот ревизор, кој учествувал во првично воспоставување процеси за управување со ризици?
Управување со идентификуваните ризици.
Прашање 3: При формирање мислење за адекватноста на процесите за управување со ризици, интерниот ревизор треба да ги земе предвид?.
Сите три.
Прашање 4: Кои активности може интерниот ревизор да ги преземе доколку утврдил дека целите кои треба да бидат исполнети ги надминуваат оние кои се бараат од страна на раководството?
Двете наведени опции
Прашање 5: Што од следното се клучни цели на процесите за управување со ризици?
i. Ризиците кои произлегуваат од деловните стратегии и активности се идентификувани;
ii. Се спроведуваат континуирани активности на мониторинг за периодично повторно да се оцени ризикот и ефективноста на контролите да управуваат со ризикот;
iii. Ревидирање на претходните извештаи за оценување на ризиците кои биле изготвени од страна на менаџментот, интерните и екстерните ревизори и од кои било други страни кои можат да изгoтват такви извештаи.
i и ii.
Студија 34: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Одговорноста на раководителот на секторот за интерна ревизија за оценување и известување за процесите на контрола, вклучува?
Известување на врвното раководство за годишната проценка на интерните контроли.
Прашање 2: Примарната одговорност за контролирање на воспоставувањето и администрирањето на интерните контроли е на?
Раководството.
Прашање 3: Неоткривањето на измамата најверојатно е резултат на кршење на рамката на професионални практики, доколку тоа е резултат на?
Претпоставка дека интерните контроли се адекватни и ефективни.
Прашање 4: Од перспектива на модерната интерна ревизија, која е најважната корист од интерната ревизија за менаџментот?
Уверување дека постојат разумни контроли над секојдневните операции.
Прашање 5: Што од следното се смета дека е силна интерна контрола при традиционална екстерна ревизија?
Спроведување финансиска ревизија од страна на интерните ревизори.
Студија 35: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Контролите треба да се дизајнираат за да осигураат дека?
Активностите се извршени ефективно.
Прашање 2: Која од следните изјави најдобро ја дефинира контролата?
Контролата е резултат на соодветно планирање, организирање и насочување од страна на менаџментот.
Прашање 3: Првиот вид контроли од описот погоре се?
Директивни.
Прашање 4: Вториот вид контроли се?
Превентивни
Прашање 5: Знаејќи дека интерните ревизори редовно ги оценуваат интерните контроли, што од следното најдобро го опишува концептот на интерни контроли од аспект на интерните ревизори?
Менаџментот презема активности за да ја зголеми веројатноста дека поставените цели ќе бидат остварени.
Студија 36: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Што од следното е пример за детективна контрола?
Контрола на завршени услуги.
Прашање 2: Контролите можат да бидат?
Квалитативни и квантитативни.
Прашање 3: Контролната функција спроведена со помош на политики и процедури е?
Превентивна контрола.
Прашање 4: Извештајот со податоци за авионскиот билет, кој вработените го доставуваат до раководните лица, обезбедува информации за?
Квалитетот на извршувањето во однос на политиката за патување на организацијата.
Прашање 5: Вообичаен контролен процес се спроведува во следните чекори:
i. Селектирањето стратегиска контрола покажува каде да се собираат информации за активноста која се извршува;
ii. Акумулирање, класифицирање и евидентирање примероци со податоци;
iii. Набљудување на работата или собирање примероци со податоци;
iv. Утврдување дали извршувањето е задоволително;
v. Ревидирање на стандардите;
vi. Известување до менаџментот за значајни отстапувања од стандардите.
Кој е правилен редослед на чекорите?
Одговор: 1, 3, 2, 4, 6, 5.
Студија 37: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Адекватен систем на интерни контроли е многу веројатно дека ќе открие измама направена од?
Еден вработен.
Прашање 2: Кој од следните фактори влијае на ризикот?
Нов персонал, нов информативен систем, рапиден раст на приходите.
Прашање 3: Кои од следните менаџерски функции дејствуваат како контрола?
Формирање сектор за интерна ревизија.
Прашање 4: Политиките и процедурите кои помагаат да се осигури дека насоките на менаџментот се извршени и се преземени, се активности кои се однесуваат на ризикот во насока на остварување на целите и се?
Контролни активности.
Прашање 5: Еден фактор кој ја ограничува веројатноста за исполнување на целите на ефикасен и на ефективен начин е тоа што?
Трошокот на интерната контрола не треба да ја надмине користа од таа контрола.
Студија 38: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Кој од следните примери не го прекршува принципот на сегрегација на функции?
Раководителот на секторот на трезор ги потпишува изводите, но на помошникот му има дадено да ги провери сите одделни трансакции од изминатиот ден.
Прашање 2: Која од следните активности претставува соодветна функција во департманот за човечки ресурси и закана за измама кај платите?
Авторизирање дополнителни примања или намалување на износите на платите.
Прашање 3: Доколку интерната контрола е добро дизајнирана, две задачи кои треба да се извршат од двајца различни вработени се?
Евидентирање приливи и изготвување на усогласување на извештајот од банка.
Прашање 4: Која од следните ситуации претставува слаба интерна контрола во одделението за пресметка на плати?
Непосредниот претпоставен на вработените им ги дели листите за плата.
Прашање 5: Што од следното претставува слаба интерна контрола?
Процедурите за набавка се добро дизајнирани и се следат, освен ако раководителот на набавка не каже поинаку.
Студија 39: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: За да се минимизира ризикот дека вработените во секторот за набавка ќе ги искористат своите позиции за лична корист, институцијата треба?
Периодично да ги ротира задолженијата помеѓу вработените во одделението за набавка.
Прашање 2: Кои од следните контроли треба да се спроведат за да се открие дека има евидентиран банкарски депозит, но никогаш не е направен во банка?
Правење банкарско усогласување од страна на трето лице.
Прашање 3: Здравствените осигуреници можат да побараат хоспитализација во болниците директно од компјутер, не е потребна хартиена потврда од болницата за осигуреникот. Која од следните контроли е најефективна во откривање измами во вакви ситуации?
Развивање програми за мониторинг за да се идентификуваат невообичаените видови барања или невообичаен број барања по демографски категории.
Прашање 4: Која од следните контроли ќе спречи набавка на големи количини од некој производ кој не им е потребен?
Ревидирање на сите барања за набавка од страна на раководните лица на одделенијата, пред тие да ги достават до одделението за набавка.
Прашање 5: Раководството најдобро може да ја засили интерната контрола за чување залихи во магацин кој е на различна локација од институцијата, со имплементирање на?
Редовно усогласување на физичките залихи со сметководствената евиденција.
Студија 40: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Кој (кои) од следните коментари е (се) точен(и) во врска со оценувањето на ризикот, придружен за двата ангажмана, за да се одлучи каде да се насочат ограничените ресурси за интерна ревизија?
i. Активностите кои се побарани од раководството секогаш треба да се гледаат како активности со поголем ризик;
ii. Активностите со поголем финансиски буџет секогаш треба да бидат сметани за активности со поголем ризик од оние со помали финансиски буџети;
iii. Ризикот секогаш треба да се мери во однос на потенцијалната монетарна изложеност на институцијата.
Само iii.
Прашање 2: Што од следното претставува соодветна активност на интерната ревизија, како одговор на процесот на оценување на ризикот?
i. Областите со низок ризик може да му се делегираат на екстерниот државен ревизор, но областите со висок ризик мора да бидат ревидирани од страна на интерниот ревизор;
ii. Областите со висок ризик треба да бидат интегрирани во планот за ревизорски ангажмани, заедно со барањата со висок приоритет на врвното раководство;
iii. Анализата на ризикот треба да биде употребена во утврдување на годишниот план за ревизија, па оттука анализата на ризик треба да се прави само еднаш годишно.
Само ii.
Прашање 3: Која од следниве изјави е точна во врска со анализата на ризикот, која ја прави интерниот ревизор за да одлучи каде да прави ревизија?
Обемот до кој се бара расудување од страна на раководните лица, може да служи како фактор на ризик во помагањето на интерниот ревизор при правење компаративна анализа на ризик.
Прашање 4: Кој од следните фактори се смета за најмалку важен при одлучувањето дали постоечките ресурси на интерната ревизија треба да бидат пренасочени од еден тековен ангажман (ревизија) на друг, кој го бара менаџментот?
Финансиската ревизија на другиот ангажман, направена минатата година од страна на Државниот завод за ревизија.
Прашање 5: Што од следното не претставува вештина, знаење или друга компетентност, неопходни да се изврши супервизија на одреден ревизорски ангажман?
Оценување на ризикот и другите процеси на расудување за да се спроведе ангажманот на интерна ревизија и планот да се презентира пред врвното раководство.
Студија 41: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: На кои ревизорски ангажмани од табелата погоре треба да им се даде приоритет, доколку сите фактори имаат подеднаква важност?
2 и 4.
Прашање 2: Доколку заштедата на трошоци е оценета како двојно поважна од останатите два фактори, на кои ревизорски ангажмани треба да им се даде приоритет?
3 и 4.
Прашање 3: При оценување ризик, што од следното има најмногу влијание на долг рок?
Квалитетот на извршените услуги.
Прашање 4: Кога се користи процес на оценување на ризик за да се направи план на ревизија, на што треба да се даде приоритет?
Раководството бара испитување на побарувањата, бидејќи се сомнева дека е направена измама со нив, односно дел од побарувањата се украдени.
Прашање 5: Што од следното претставува најдобра техника за оценување ризик?
Оценување на нивоата на ризик на тековните и идните настани, нивниот ефект на остварување на организациските цели и нивните поврзани последици.
Студија 42: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Исклучок од документирање на политиките и процедурите може да има во однос на?
Големината на ревизорскиот ангажман.
Прашање 2: Што од следното е најосновно за насочување на интерните ревизори кон секојдневно усогласување со стандардите за резултатите, при спроведување интерна ревизија?
Политиките и процедурите.
Прашање 3: Која од следните изјави е грешна во однос на тоа дека политиките и процедурите го водат ревизорскиот ангажман?
Сите интерни ревизии треба да имаат детални прирачници за политики и процедури.
Прашање 4: Политиките и процедурите се разликуваат кај големи и мали ревизорски ангажмани. Кај големи ревизорски ангажмани политиките треба?
Да биде во детали објаснето.
Прашање 5: Политиките и процедурите во однос на раководење на интерната ревизија треба да?
Дадат објаснување за структурата и за комплексноста на ревизорскиот ангажман.
Студија 43: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Која од следните изјави е погрешна во врска со односот помеѓу интерните и екстерните ревизори?
Раководството и интерните ревизори треба да прават надзор над работата на екстерните ревизори.
Прашање 2: Која од следните изјави не е точна за односот помеѓу интерните и екстерните ревизори?
Екстерните ревизори мора да ја оценат компетентноста и објективноста на интерните ревизори.
Прашање 3: Кои фактори имаат доведено до променети односи помеѓу интерните и екстерните ревизори, односно на интерните ревизори да се гледа како на партнери, а не како на потчинети?
Зголемениот професионализам на интерните ревизори и избегнување дуплирање на работите од страна на екстерните ревизори, а кои веќе се направени од страна на интерните ревизори.
Прашање 4: За да ја подобрат својата ефикасност, интерните ревизори можат да се потпрат на работата на екстерните ревизори доколку нивната работа е?
Координирана со работата на интерната ревизија.
Прашање 5: Ако друг сектор е одговорен да ревидира одредена функција или процес, интерните ревизори треба?
Да ја земат предвид работата на другиот сектор кога ја оценуваат таа функција или процес.
Студија 44: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Бидејќи некои вработени сè уште не го почитуваат кодексот на однесување, кои елементи треба да ги содржи кодексот на однесување за да се зголеми неговата ефективност?
Одредби со дисциплински мерки доколку не го почитуваат.
Прашање 2: Најдобра причина за донесување кодекс на однесување во рамки на институцијата, е дека таквиот кодекс?
Изразува стандарди на индивидуално однесување за вработените во институцијата.
Прашање 3: Кој е најдобриот пристап на интерниот ревизор за да му обезбеди на раководството највисоко ниво на комфорт дека кодексот се почитува од страна на вработените?
Целосно да ја оцени деталноста на кодексот на однесување и усогласеноста со него и резултатите да ги обелодени на раководството.
Прашање 4: Која од следните изјави се однесува на конфликт на интереси, дефинирани во кодексот на однесување?
Да учествува директно или индиректно во управувањето со друга институција.
Прашање 5: Која е основната цел на институцијата да воведе кодекс на етика?
Да ги нагласи критериумите за професионално однесување за да се одржат стандардите на интегритет и објективност.
Студија 45: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Според кодексот на етика за интерни ревизори, од интерните ревизори се очекува?
Да не бидат прекумерно под влијание на сопствените интереси при расудување и формирање мислење.
Прашање 2: Кодексот на етика бара интерните ревизори да ја извршуваат својата работа?
Чесно, трудољубиво и одговорно.
Прашање 3: Што од следното е прифатливо според кодексот на етика на интерните ревизори?
Обелоденување доверливи информации поврзани со ревизорскиот ангажман, кои се потенцијално штетни за институцијата, со цел да се отпочне судска постапка.
Прашање 4: Интерен ревизор во клиничка болница верува дека токсичните отпадоци се изнесуваат на депонија, спротивно на законот. Поради лојалност кон институцијата во која работи, интерниот ревизор не собрал други информации во врска со фрлањето на токсичните отпадоци. Интерниот ревизор?
Го прекршил кодексот на етика, свесно станувајќи дел од нелегално дејство.
Прашање 5: Интерниот ревизор има откриено материјални неефикасности кај набавките. Раководителот на набавки е прв сосед и најдобар пријател на интерниот ревизор. Во согласност со кодексот на етика, интерниот ревизор треба?
Објективно да ги вклучи сите факти за случајот.
Студија 46: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Која од следните изјави во врска со примањето на подарокот од страна на интерниот ревизор е точна?
Примањето на подарокот не е во согласност со кодексот на етика и е забранет за овластениот интерен ревизор.
Прашање 2: Интерните ревизори кои не ја одржуваат својата професионалност со континуирана професионална едукација, можат да се обвинат за прекршување на?
Меѓународните стандарди за професионална практика и кодексот на етика.
Прашање 3: Ако службеникот испочитува дека ќе компензира и нема да бара надомест на патни трошоци во иднина, интерниот ревизор?
Треба да ги вклучи во наодите во крајниот извештај.
Прашање 4: Која од следните ситуации претставува кршење на кодексот на етика?
Интерен ревизор е задоволен со својата работа која долго време ја работи и почнал на неа да гледа како на работа од 8 до 16. Тој во изминатите 3 години не се вклучувал во континуирана професионална едукација или други активности за да ја подобри својата ефикасност. Сепак, тој смета дека квалитетот на работата и резултатите му се исти како и порано.
Прашање 5: Какво би било книжењето при извршено присвојување средство, како не би се открила лесно кражбата?
На дебит трошок, на кредит средство.
Студија 47: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Која/кои од следните изјави е/се точна/и во однос на превенција на измами?
i. Основен начин за превенција на измама е преку воспоставување и одржување интерни контроли од страна на раководството;
ii. Интерните ревизори се одговорни за помагање во превенцијата на измами преку испитување и оценување на адекватноста на системот на интерни контроли;
iii. Интерните ревизори треба да ја оценат оперативната ефикасност на комуникацискиот систем поврзан со измами.
Сите три.
Прашање 2: Одговорноста на интерната ревизија во превенција на измами се состои во?
Оценување на системот на интерни контроли.
Прашање 3: Што од следното најдобро ја опишува одговорноста на интерните ревизори во откривањето измами?
Проширување на активностите за да утврди дали испитувањето било оправдано.
Прашање 4: Одговорноста на интерните ревизори во врска со измамите, вклучува сè од следното, освен?
Да се осигури дека нема да се случи измама.
Прашање 5: Интерниот ревизор кој се сомнева дека е направена измама треба?
Да препорача понатамошно испитување откако ќе се утврди дека е направена измама.
Студија 48: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Што од следното не се смета за црвено знаменце?
Одговор 1: Раководителот има делегирано одговорност на подреден да прави набавки под одреден износ.
Прашање 2: Која од следните контроли, ако е соодветно имплементирана, ќе ја намали веројатноста за измама?
Бара приемниците да се испраќаат директно во одделението за евиденција на обврски.
Прашање 3: Интерниот ревизор треба да биде загрижен за можна измама ако?
Паричните приливи, нето по одбивање парични средства за во каса за плаќање секојдневни ситни трошења, се депонираат во банка на дневна основа.
Прашање 4: Интерниот ревизор е одговорен за оценување на интерните контроли за да утврди дали би оставиле неоткриена измама. Врз основа на презентираните информации, најверојатна неоткриена измама е дека?
Вработениот за набавка испраќа лажни нарачки до лажни добавувачи, вметнувајќи приемници и правење плаќања на лажните добавувачи/
Прашање 5: Која од следните процедури, при ревизорскиот ангажман за ревидирање на погоре опишаната состојба, е најефективна при утврдување дали има материјална измама?
Усогласување на залихите со главната книга и гледање дали има разлика.
Студија 49: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Бројот 2, кој се однесува на тоа дека „лицето имало финансиски проблеми“, е пример за?
Притисок од ситуацијата.
Прашање 2: Бројот 4, кој се однесува на купување скап автомобил и зачленување во скапи клубови, е пример за?
Одговор 2: Симптом на животен стил.
Прашање 3: Бројот 1 кој се однесува на тоа дека „лицето имало доверба кај надредените и бил единствениот одговорен“, е пример за?
Можност за измама.
Прашање 4: Бројот 5 кој се однесува на тоа дека лицето било нервозно и депресивно, е пример за?
Симптом на однесување.
Прашање 5: Бројот 3, кој се однесува на тоа дека лицето секогаш ги усогласувал сметките, е пример за?
Симптом на документирање.
Студија 50: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Која од следните процедури треба да ја направи интерниот ревизор во текот на неговиот ангажман за да ја открие измамата на сметководителот?
Земање примерок од платените фактури и верификување на примените услуги директно со оние кои требало да ги добијат.
Прашање 2: Која од следните контроли е најнеефективна за превенција на измама, направена со праќање нарачки на лажни добавувачи?
Барање вкупните месечни набавки да не ги надминуваат буџетираните износи за тој месец.
Прашање 3: Која од следните контроли е најефективна во превенција на измама, како што има направено сметководителот?
Плаќање на налозите од лице различно од она кое ги одобрува фактурите.
Прашање 4: Која од следните контроли е најефективна во превенција на измама, како што има направено вработениот за набавките?
Утврдување сегрегација на должности помеѓу нарачки и прием на стоки.
Прашање: Која од следните процедури треба да ја направи интерниот ревизор во текот на неговиот ангажман за да ја открие измамата на вработениот во набавки?
Правење анализа на тренд за трошоците за набавка на принтери и тонери во изминатите години.
Студија 51: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Што од следното претставува контрола од аспект на навременост на пресметката на плати?
За сите измени во месечниот платен список е известен одделот за плати од страна на менаџерите до 15. во месецот.
Прашање 2: Предностите од индексирање ризици се?
Корисно при оправдување на плановите пред менаџментот.
Прашање 3: Што од следното претставува тестирање на контролата, која има цел сите бонуси исплатени на раководните лица да бидат конзистентни со финансиските правилници?
На примерок на неодамна примени менаџери, испитајте ги досиејата за обука за потврда на посетување обуки како што се бараат.
Прашање 4: Недостатоците од индексирање ризици се?
Одговор 1: Одзема многу време за да се квантифицираат ризиците.
Прашање 5: Што од следното е суштинска постапка при ревизорски ангажман, каде целта на контролата е законските одбитоци од плати да се во согласност со релевантните закони и правила?
На примерок од одбитоци, повторно пресметајте го износот што се одбива и потврдете ја усогласеноста со релевантните закони или правилници.
Студија 52: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Што од следното не претставува ризик за управување со возниот парк?
Корисниците на возилата имаат буџетска/менаџерска одговорност за возилата.
Прашање 2: Идентификувајте што од понудените опции не претставува контрола за адресирање на ризиците од управување со возниот парк?
Ад хок утврдување на потребата за тековни трошоци, поправки и трошоци за одржување и инцидентно обезбедување парични средства.
Прашање 3: Со оглед на вашето искуство, РВР побарал од вас да идентификувате што е предност кога РВР одговара пред извршниот директор?
Има овластувања да дава препораки/решенија кои бараат координација низ организацијата.
Прашање 4: РВР побарал од вас да идентификувате што е предност кога РВР одговара пред финансискиот директор?
Експертиза во финансиска администрација.
Прашање 5: Што од следното не претставува тест на контрола при ревизија на управувањето со возниот парк?
Интервју со сметководителите задолжени за плаќање на возилата за да се утврди техничката компетентност и искуство.
Студија 53: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Идентификувајте кој од следниот модел не може да се искористи за давање услуги на внатрешна ревизија?
Позајмување интерен ревизор од здружение на ревизори или од приватна ревизорска компанија.
Прашање 2: Без оглед кој модел за давање внатрешна ревизија е избран, внатрешните ревизори вообичаено издаваат пишан извештај. Која од следните ставки не е дел од тој извештај?
Планот за вршење понатамошни ревизии.
Прашање 3: Што е недостиг на постоење сектор за внатрешна ревизија во самата општина?
Малите бројки, исто така, значат дека опсегот на вештини и искуство може да биде ограничен, со ограничен опсег за специјализација.
Прашање 4: Што е недостаток на позајмување услуги на внатрешна ревизија од друга општина?
Договорни ограничувања – го добивате само она што сте го специфицирале и за кое ќе платите според договорот.
Прашање 5: Кое од следните тврдења не претставува цел на стандардите за внатрешна ревизија?
Поставуваат основа за мерење на успешноста на раководството и неговото наградување.
Студија 54: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Кои од следните се елементи на концептот вредност за пари?
Сите три.
Прашање 2: Што од следното е елемент на ефикасност?
Стапка на отсутност на учениците.
Прашање 3: Што од следното е елемент на економичност?
Административни трошоци.
Прашање 4: Што од следното е елемент на ефективност?
Резултати по предмети.
Прашање 5: Друга област на работа на внатрешните ревизори е ревизија на договори. Што од следното не е дел од вршење ревизија на договори?
Реализацијата на друг сличен договор.
Студија 55: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Што од следното не е заеднички интерес на надворешните и на внатрешните ревизори?
Континуирано спроведуваат ревизија кај субјектот.
Прашање 2: Во кои области работата на надворешните и на внатрешните ревизори може да се преклопува?
Одговор 2: Сите три.
Прашање 3: Кои лични квалитети кои треба да ги имаат ревизорите за да бидат способни да ги спроведуваат нивните должности со највисоки стандарди на квалитет?
Одговор 2: i, ii и iv.
Прашање 4: Вие сте одговорен на внатрешна ревизија и треба да вработите уште еден член во вашиот тим. Кои професионални вештини ќе ги побарате за потенцијалните кандидати во огласот за вработување?
Сите три.
Прашање 5: Бидејќи надворешните ревизори можат да ја искористат работата на внатрешната ревизија, кој критериум секогаш мора да се разгледа во согласност со применливите стандарди за внатрешна ревизија?
Објективноста на функцијата на внатрешната ревизија и техничката компетентност на внатрешните ревизори.
Студија 56: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Кои се најважни одлики на ефективен и совесен ревизор?
Одговор 2: Сите три.
Прашање 2: Се воведува нов компјутерски систем и од интерниот ревизор е побарано да помогнете во имплементацијата, бидејќи за интерните контроли знаете повеќе од кој било друг во организацијата. Како треба да постапи внатрешниот ревизор?
Одговор 2: Може да помогне при дизајнирање на интерните контроли, но не премнгу да се вклучи во процесот со цел да ја зачува својата независност.
Прашање 3: Одговорниот на одделението за плаќања кон доверителите е болен и ќе отсуствува од работа најмалку шест месеци. Финансискиот директор има побарано од внатрешниот ревизор да ја преземе работата привремено. Му било кажано дека тоа ќе му овозможи драгоцено искуство и ќе биде добро за неговата кариера. Како треба да постапи внатрешниот ревизор?
Проблем ќе претставува доколку повторно се врати да работи како интерен ревизор, бидејќи нема да биде независен при спроведување ревизорски ангажман во одделението за плаќања
Прашање 4: Член на тимот на внатрешна ревизија си заминува и како резултат на тоа, секторот за внатрешна ревизија има тешкотија да го исполни планот за работа. Финансискиот директор им нуди привремено еден член од персоналот во службата за приходи за да им помогне да се справат со заостанатата работа. Дали треба раководителот на секторот за интерна ревизија да ја прифати понудата и да го ангажира лицето во својот тим?
Треба да го ангажира, но да не го праќа во ревизија во одделението од каде доаѓа.
Прашање 5: Раководителот на внатрешна ревизија го дискутира слабиот резултат од неодамна спроведената ревизија со одговорниот на службата за плати. Тој објаснува дека недостатоците во контролата биле само привремени, затоа што еден член на неговиот персонал бил на годишен одмор, и од интерниот ревизор бара повторно да го тестира системот за неколку недели кога тој член на персоналот ќе се врати на работа. Тој е убеден дека проблемите ќе бидат решени тогаш, а интерниот ревизор ќе може да издаде чисто мислење. Како треба да постапи ревизорот?
8 Првичните наоди треба да се вклучат во извештајот.
Студија 57: Внатрешно финансиско управување и контрола и ревизија
Прашање 1: Главниот директор во секторот во кој работите побара од одговорниот на внатрешната ревизија да поднесе шестмесечен извештај за активностите на внатрешната ревизија. Од вас беше побарано мислење за формата на овој извештај. Какви информации сметате дека треба да содржи и наведете ги причините зошто?
Одговор 2: i, ii и iii.
Прашање 2: Какви дејства треба да преземат ревизорите за да осигураат дека раководството води сметка за дадените препораки во извештајот на внатрешната ревизија?.
Сите три.
Прашање 3: Кои од следните елементи не очекувате да ги најдете во извештајот на внатрешна ревизија?
Одговор 2: ii, iv и vi.
Прашање 4: Вие сте помлад внатрешен ревизор и само што ја завршивте теренската работа за вашиот прв ангажман на внатрешна ревизија. Низ кои процеси и чекори треба сега да поминете за да дојдете до финален извештај?
Сите четири.
Прашање 5: Вие сте одговорен на внатрешна ревизија и ги дискутирате наодите од ревизијата, кои ќе бидат вклучени во вашиот извештај со одговорниот на секторот кој бил предмет на ревизија. Откриени се значајни слабости, но одговорниот на секторот демантира дека постојат какви било проблеми. Тој тврди дека ревизорскиот тим бил слабо информиран и нема доказ за да ги поддржи обвинувањата. Како би одговориле?
Го поканувате да го разгледа досието со вас и предлагате состанок со генералниот секретар за понатамошно разгледување на прашањето.
